<html>
<head>
<meta http-equiv="Content-Language" content="en-us">
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1252">
<title>Diễn đàn</title>
</head>
<body>
<p align="center"><b><font face="Arial" size="2" color="#0000FF">Khám phá những ngõ hẻm Sài Gòn</font></b></p>
<p><font face="Arial" size="2">Từ ba năm nay, tôi không ngừng khám phá Sài Gòn và Việt Nam. Tiếng ồn, dòng xe
cộ đông nghịt vây quanh taxi của tôi. Xe dừng lại, cô bạn dẫn tôi đi vào con hẻm
nhỏ.</font></p>
<p><font face="Arial" size="2">Tôi bắt đầu khám phá một diện mạo khác của Sài
Gòn: mạng lưới hẻm.</font></p>
<div align="center" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<img align="center" src="http://images1.afamily.channelvn.net/Images/Uploaded/Share/2011/02/23/hem-1.jpg" width="500" _fl="null" style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 5px; padding: 0px"></div>
<div align="center" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2">Chỉ mới vào hẻm được vài bước, tiếng ồn của con
đường lớn phía ngoài đã mất dần. Một khung cảnh mới hiện ra: nhiều gia đình
ngồi ăn cơm tối ngay bậc cửa, bọn trẻ chạy chơi dưới ánh mắt nhìn chăm chú
của hàng xóm.<span class="Apple-converted-space"> </span></font><br style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px">
<br style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px">
<font face="Arial" size="2">Hôm sau, trong ánh nắng ban mai, tôi khám phá
màu sắc của các căn nhà và không khí nhộn nhịp của các chợ trong hẻm. Mọi
thứ đều rất lạ lẫm. Tôi quyết định dạo một vòng trong hẻm và bước đi trong
ánh mắt ngạc nhiên của mọi người.</font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2">Trong suốt nhiều tháng, tôi đi dạo rất nhiều lần
trong các con hẻm, khi thì đi một mình, khi thì đi cùng với các bạn sinh
viên hoặc chuyên gia quy hoạch đô thị Việt Nam. Lúc đầu, tôi chỉ đi dạo cho
vui, sau đó là để làm đề tài tốt nghiệp ngành địa lý đô thị. Hiện nay, tôi
đang làm luận án tiến sĩ với đề tài hẻm Sài Gòn. Dần dần, tôi nhận thấy mạng
lưới hẻm ở đây thật rộng lớn.</font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="center" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<img align="center" src="http://images1.afamily.channelvn.net/Images/Uploaded/Share/2011/02/23/hem-2.jpg" width="500" _fl="null" style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 5px; padding: 0px"></div>
<div align="center" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2">Hẻm là cấp đường nhỏ nhất trong hệ thống đường
đô thị, nhưng trên hết, hẻm là nơi giao lưu, trao đổi, nơi cuộc sống diễn ra
và mỗi khu vực có nét đặc trưng riêng. Mỗi lần đi dạo trong hẻm, tôi đều
thấy nhiều điều ngạc nhiên: khi thì một ngôi chùa cổ (rất nhiều ở Chợ Lớn),
khi thì tôi nhận ra cuộc sống cộng đồng của những người làm cùng nghề.</font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2">Ở quận 3, tôi gặp con hẻm của những người chuyên
làm bánh, mứt phục vụ tết; ở quận 6, tôi phát hiện hẻm nghề in và ở quận Tân
Bình có hẻm thợ may. Theo lẽ thường, người thành phố không biết nhiều về
hàng xóm của mình.</font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2">Thế nhưng, trong hẻm, tình làng nghĩa xóm, tinh
thần tương thân tương ái gắn kết mọi người với nhau. Một người dân trong hẻm
nói với tôi: “Khi có người hỏi, tôi ở đâu, tôi luôn trả lời bằng tên hẻm của
mình trước. Con hẻm đối với tôi như một đại gia đình”.</font><br style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px">
<br style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px">
<font face="Arial" size="2">Mỗi con hẻm đều có lịch sử, kiến trúc và đặc
trưng riêng. Giữa hẻm chính và hẻm nhánh có sự khác biệt khá rõ nét. Chợ và
hàng quán thường gắn với hẻm chính. Hẻm nhánh như những cánh tay vươn ra từ
hẻm chính, thường rất yên tĩnh và được tô điểm bằng các chậu hoa do người
dân đặt ở hai bên.</font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="center" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<img src="http://images1.afamily.channelvn.net/Images/Uploaded/Share/2011/02/23/hem-3.jpg" style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px"></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2">Hẻm nhánh thường hẹp hơn và có khi là hẻm cụt.
Khi vào hẻm, tôi cứ thế bước đi, bước đi và… rất nhiều lần bị lạc. Nhiều khi
thấy tôi đi vào một con hẻm, mọi người cứ nhìn tôi rồi cười. Vài phút sau,
tôi hiểu được ý nghĩa của những nụ cười đó: hết đường rồi, tôi đang ở trong
hẻm cụt. Chẳng sao cả, tôi quay trở ra và tiếp tục đi, sẵn sàng bị lạc trong
mê cung đô thị đầy sức sống và cũng lắm bất ngờ.<span class="Apple-converted-space"> </span></font><br style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px">
<br style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px">
</div>
<div align="center" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<img src="http://images1.afamily.channelvn.net/Images/Uploaded/Share/2011/02/23/hem-4.jpg" style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px"><br style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px">
</div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2">Đi vào hẻm là đắm mình vào gia đình Việt. Tôi
không nhớ hết số lần mình được mọi người niềm nở mời vào tham quan nhà, uống
trà và vui cười cùng các em nhỏ. Các bác lớn tuổi rất thích kể về lịch sử và
những thay đổi trong con hẻm của mình.</font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2">Một số bác sống ở đó từ hơn 50 năm nay. Theo năm
tháng, ngôi nhà được nâng cấp, xây thêm tầng lầu, nâng nền để chống ngập vào
mùa mưa. Tuy môi trường sống có được cải thiện, nhưng nhiều người vẫn luyến
tiếc thời con hẻm còn có những bụi tre hai bên, mỗi nhà đều có góc vườn nhỏ
và mỗi người đều quen biết với nhau.</font><br style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px">
<br style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px">
<font face="Arial" size="2">Những năm gần đây, dân số Sài Gòn gia tăng nhanh
chóng, do đó mật độ xây dựng cũng tăng cao. Các lô đất tại các quận trung
tâm và ven trung tâm thường có mật độ xây dựng lên đến 100%. Điều này lý
giải tại sao trong khu vực này mật độ đô thị rất cao và có hàng ngàn con hẻm
nhỏ với chiều rộng chỉ vài mét.</font><br style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px">
<br style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px">
<font face="Arial" size="2">Tuy kế thừa những gì quá khứ để lại, nhưng các
con hẻm cũng không ngừng thay đổi để phù hợp với lối sống của người dân đô
thị. Ngày nay, số người sống và làm việc trong con hẻm của mình ngày càng ít
vì mỗi sáng họ đi làm ở phường hoặc quận khác bằng xe gắn máy. Một số người
đã chuyển nhà đi và căn nhà của họ bị đổi thành cơ sở sản xuất. Hẻm không
chỉ gắn với nơi ở mà còn gắn với hoạt động kinh tế ở đô thị.</font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<br style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="center" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<img src="http://images1.afamily.channelvn.net/Images/Uploaded/Share/2011/02/23/hem-5.jpg" style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px"></div>
<div align="center" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2">Hiện nay, chính quyền các quận đang tiến hành
chương trình nâng cấp, cải tạo hẻm nhằm đáp ứng yêu cầu hiện đại hoá đô thị.
Trước mắt, các hạng mục nâng cấp gồm lắp đặt hệ thống cấp, thoát nước và
nâng cao hẻm. Mục tiêu xa hơn là mở rộng hẻm để xe hơi có thể vào được và
tạo thuận lợi cho giao thông.</font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2">Nhiều lúc, khi giao thông trên các tuyến đường
bị tắc nghẽn vào giờ cao điểm, người điều khiển xe máy không ngần ngại đi
vào hẻm để tìm lối đi tắt. Điều này đôi khi gây ra xung đột trong việc sử
dụng hẻm giữa một bên là phục vụ cho giao thông và một bên là phục vụ cho
hoạt động thương mại như chợ, hàng quán (người dân có thể ngồi uống càphê
mỗi sáng trong hẻm trong không khí nhộn nhịp).</font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="center" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<img src="http://images1.afamily.channelvn.net/Images/Uploaded/Share/2011/02/23/hem-6.jpg" style="outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; margin: 0px; padding: 0px"></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2"> </font></div>
<div align="justify" style="margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; outline-style: none; outline-width: initial; outline-color: initial; font-size: 12pt; color: rgb(0, 0, 0); font-family: 'Times New Roman'; ">
<font face="Arial" size="2">Thách thức hiện nay đối với những nhà quy hoạch
và quản lý đô thị là rất lớn: làm thế nào để vừa hiện đại hoá hẻm vừa giữ
được sự đa dạng và phong phú về văn hoá – xã hội của nó</font><p align="right">
<font face="Arial" size="2"><b><i>Theo Afamily</i></b></font></div>
</body>
</html>