Đưa nghệ thuật dân tộc đến gần người trẻ

<html><head><meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1252"</head><body> <p style="text-align:center"><strong>Đưa nghệ thuật d&acirc;n tộc đến gần người trẻ</strong></p> <p style="text-align:justify">Vừa qua, tại Bảo t&agrave;ng phụ nữ Nam Bộ, C&acirc;u lạc bộ Nghi&ecirc;n cứu v&agrave; Vinh danh văn h&oacute;a Nam Bộ&nbsp;đ&atilde; tổ chức một chương tr&igrave;nh đặc biệt mang chủ đề So s&aacute;nh sự độc đ&aacute;o giữa nghệ thuật h&aacute;t bội v&agrave; cải lương thu h&uacute;t đ&ocirc;ng đảo c&aacute;c học giả v&agrave; bạn trẻ đến tham dự.</p> <p style="text-align:justify">Kh&ocirc;ng gian của kh&aacute;n ph&ograve;ng ấm c&uacute;ng v&agrave; trang nghi&ecirc;m,&nbsp;ph&iacute;a s&acirc;n khấu l&agrave; kh&ocirc;ng gian lộng lẫy nguy nga của ph&ocirc;ng m&agrave;n s&acirc;n khấu h&aacute;t bội miền Nam.</p> <p style="text-align:justify">Chương tr&igrave;nh đ&atilde; mở đầu bằng việc rước di ảnh GS Kh&ecirc; l&ecirc;n ph&iacute;a ghế gần s&acirc;n khấu như thuở sinh tiền, gi&aacute;o sư thường ngồi ph&aacute;t biểu truyền lửa văn h&oacute;a, thưởng thức v&agrave; đ&aacute;nh gi&aacute; chương tr&igrave;nh. Diễn giả Hồ Nhựt Quang thực hiện chương tr&igrave;nh nhằm mục đ&iacute;ch đ&aacute;p lại sự mong mỏi của GS-TS Trần Văn Kh&ecirc; vinh danh nền nghệ thuật truyền thống h&aacute;t bội miền Nam l&uacute;c &ocirc;ng nằm tr&ecirc;n giường bệnh trong những ng&agrave;y cuối đời. Kh&aacute;n giả rất x&uacute;c động xem lại phim tư liệu GS Kh&ecirc; n&oacute;i chuyện về H&aacute;t Bội v&agrave; những lời gửi gắm của &ocirc;ng cho thế hệ sau.</p> <p style="text-align:justify">Để thực hiện lời hứa của Thầy m&igrave;nh, Diễn giả đ&atilde; cố c&ocirc;ng t&igrave;m tư liệu, t&igrave;m thầy học về h&aacute;t bội. Anh t&acirc;m sự: &ldquo;Như một nh&acirc;n duy&ecirc;n, v&agrave;o năm 1993, ngay khi đặt ch&acirc;n l&ecirc;n S&agrave;i G&ograve;n, t&ocirc;i gh&eacute; một tiệm s&aacute;ch cũ gần rạp Đại Nam, t&ocirc;i đ&atilde; t&igrave;m thấy một quyển s&aacute;ch Nghệ thuật s&acirc;n khấu Việt Nam của Trần Văn Khải &ndash; Nh&agrave; s&aacute;ch Khai Tr&iacute; 1970. Đọc quyển s&aacute;ch xong, t&ocirc;i đ&atilde; cảm thấy rất đam m&ecirc; v&agrave; nhất l&agrave; khi gặp được GS-TS Tần Văn Kh&ecirc; n&oacute;i chuyện về nghệ thuật s&acirc;n khấu tại Trường Đại học Tổng Hợp (ĐH KHXH-NV) v&agrave;o năm 1995. Cộng với kiến thức về Kinh Dịch m&agrave; &ocirc;ng b&agrave; ngoại đ&atilde; dạy, t&ocirc;i cảm thấy bị cuốn h&uacute;t khi nghi&ecirc;n cứu về h&aacute;t bội bởi phần lớn việc x&acirc;y dựng Lễ Khai Tr&agrave;ng, T&uacute;c Yết, X&acirc;y Chầu, H&aacute;t Bội, T&ocirc;n Vương&hellip;đều mang gi&aacute; trị Dịch Học rất s&acirc;u đậm, mang r&otilde; chất văn h&oacute;a cổ truyền của Nam Bộ xưa&rdquo;.</p> <p style="text-align:justify">D&agrave;n đ&agrave;n của h&aacute;t bội c&oacute; nhiều điểm kh&aacute;c cải lương l&agrave; kh&ocirc;ng c&oacute; đ&agrave;n tranh v&agrave; đ&agrave;n bầu, b&agrave;i bản của h&aacute;t bội th&igrave; c&oacute; h&aacute;t Nam (Nam Xu&acirc;n, Nam Ai, Nam Dựng, Nam Tẩu&hellip;), h&aacute;t Kh&aacute;ch (kh&aacute;ch Thi, kh&aacute;ch Ph&uacute;, kh&aacute;ch Hồn&hellip;), c&oacute; h&aacute;t lối (lối Bốp chiến, Bốp ai&hellip;), c&oacute; h&aacute;t vịnh, xướng, bạch&hellip;rất kh&aacute;c với nghệ thuật cải lương l&agrave; dựa tr&ecirc;n c&aacute;c việc soạn lời theo c&aacute;c b&agrave;i bản tổ của t&agrave;i tử cải lương. Cải lương l&agrave; tả thực cảnh, tả đẹp, c&ograve;n H&aacute;t Bội l&agrave; t&iacute;nh ước lệ cao, tả thực t&acirc;m.</p> <p style="text-align:justify">Sau phần minh họa đầy th&iacute;ch th&uacute; của anh Hồ Nhựt Quang, Tiến sĩ Nguyễn Đăng Hưng đ&atilde; ph&aacute;t biểu: &ldquo;Cần lắm những người biết c&aacute;ch thuyết tr&igrave;nh c&oacute; giả giọng minh họa theo kiểu GS-TS Trần Văn Kh&ecirc; để tạo sự hấp dẫn như thế n&agrave;y&rdquo;.</p> <p style="text-align:justify">Diễn giả đ&atilde; ph&acirc;n t&iacute;ch qu&aacute; tr&igrave;nh h&igrave;nh th&agrave;nh lịch sử H&aacute;t Bội v&agrave; th&acirc;n phận thăng trầm của nghệ thuật h&aacute;t bội, diễn vi&ecirc;n h&aacute;t bội. Mặc d&ugrave; cuộc đời c&oacute; những lời mỉa mai H&aacute;t Bội. Nhưng theo &yacute; kiến của diễn giả, sau bao ng&agrave;y theo học v&agrave; t&igrave;m hiểu từ c&aacute;c bậc thầy như nghệ nh&acirc;n Ba Ki&ecirc;n 103 tuổi (Tiền Giang), thầy Đinh Bằng Phi, nghệ nh&acirc;n Hữu Lập, Thanh Hiệp&hellip;th&igrave; r&otilde; r&agrave;ng h&aacute;t bội vẫn c&ograve;n sống trong l&ograve;ng những người nghệ sĩ t&acirc;m huyết giữ nghiệp tổ. H&aacute;t bội đ&atilde; từng được vinh danh tại thủ đ&ocirc; Paris Ph&aacute;p năm 1889, tại hội chợ thuộc địa Marseille (Ph&aacute;p) năm 1906, 1922. H&aacute;t bội đi từ s&acirc;n khấu cung đ&igrave;nh ra thường d&acirc;n, từ s&acirc;n khấu ho&agrave;nh tr&aacute;ng cho đến h&aacute;t đ&igrave;nh h&aacute;t miễu, từ Đo&agrave;n, Ban, G&aacute;nh&hellip;nếm đủ thượng v&agrave;ng hạ c&aacute;m, nếm đủ lời khen ch&ecirc; vinh nhục, th&acirc;n phận diễn vi&ecirc;n c&oacute; người ban ng&agrave;y b&aacute;n v&eacute; số, tối l&ecirc;n l&agrave;m vua nhưng lửa nghề h&aacute;t bội vẫn rực s&aacute;ng. NSƯT Ngọc Khanh (Trưởng đo&agrave;n h&aacute;t bội Ngọc Khanh) ph&aacute;t biểu: &ldquo;T&ocirc;i đ&atilde; sống với nghề từ l&uacute;c b&eacute; v&agrave; t&ocirc;i muốn chết với nghề d&ugrave; bất cứ l&yacute; do n&agrave;o&rdquo;.</p> <p style="text-align:justify">Gi&aacute;o sư - Tiến sỹ Chung Ho&agrave;ng Chương cho rằng: &ldquo;T&ocirc;i đ&atilde; c&oacute; dịp xem h&aacute;t bội từ l&uacute;c nhỏ, h&ocirc;m nay được xem lại một chương tr&igrave;nh đặc biệt, nhất l&agrave; vở tuồng San Hậu khiến t&ocirc;i nhớ đến thời của c&ocirc; Năm Đồ, c&ocirc; Ba &Uacute;t&hellip;&rdquo;. Một bạn kh&aacute;n giả đến từ Tiền Giang t&ecirc;n L&ecirc; Ho&agrave;ng Sơn ph&aacute;t biểu: &ldquo;C&aacute;c bạn&nbsp;trẻ ơi, r&otilde; r&agrave;ng h&ocirc;m nay ch&uacute;ng ta đ&atilde; học được nhiều điều bổ &iacute;ch về gi&aacute; trị văn h&oacute;a truyền thống của cha &ocirc;ng. Khi ch&uacute;ng ta đ&atilde; hiểu th&igrave; ch&uacute;ng ta c&agrave;ng tr&acirc;n qu&yacute; v&agrave; ph&aacute;t huy giữ g&igrave;n, ch&uacute;ng ta rất&nbsp; tự h&agrave;o về gi&aacute; trị ấy. Bởi lẽ văn h&oacute;a ch&iacute;nh l&agrave; sức mạnh của quốc gia&rdquo;.</p> <p style="text-align:justify">Kh&aacute;n giả trẻ t&ecirc;n Trương Ho&agrave;ng Long, lặn lội từ Bến Tre đến với chương tr&igrave;nh v&agrave; đ&atilde; tặng Diễn giả Hồ Nhựt Quang bức tranh GS-TS Trần Văn Kh&ecirc; do ch&iacute;nh anh vẽ bằng b&uacute;t ch&igrave; rất sống động. Anh Quang đ&atilde; đ&oacute;n nhận v&agrave; cảm thấy rất thi&ecirc;ng li&ecirc;ng khi nh&igrave;n lại h&igrave;nh ảnh của một người thầy truyền lửa lu&ocirc;n tận tụy với học tr&ograve; v&agrave; t&acirc;m huyết với văn h&oacute;a nghệ thuật của d&acirc;n tộc Việt Nam.</p> <p style="text-align:right"><strong>THANH ĐỨC</strong></p> <p>&nbsp;</p> </body></html>

BÌNH LUẬN

TIN NÓNG

Sáng 05-4, tại phòng họp C6 Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh, Ban Thường vụ Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh và Bảo hiểm xã hội Thành phố Hồ Chí Minh diễn ra hội nghị ký kết phối hợp tuyên truyền thực hiện chính sách, pháp luật bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, ứng dụng VssID giai đoạn 2024-2027.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Chiều ngày 17/4, tại Hội trường Thành Đoàn TP. Hồ Chí Minh, đã diễn ra Hội nghị tổng kết Tháng Thanh niên 2024 do Ban Thường vụ Thành Đoàn TP. Hồ Chí Minh tổ chức

Agile Việt Nam
;