Đưa nghệ thuật dân tộc đến gần người trẻ

<html><head><meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1252"</head><body> <p style="text-align:center"><strong>Đưa nghệ thuật d&acirc;n tộc đến gần người trẻ</strong></p> <p style="text-align:justify">Vừa qua, tại Bảo t&agrave;ng phụ nữ Nam Bộ, C&acirc;u lạc bộ Nghi&ecirc;n cứu v&agrave; Vinh danh văn h&oacute;a Nam Bộ&nbsp;đ&atilde; tổ chức một chương tr&igrave;nh đặc biệt mang chủ đề So s&aacute;nh sự độc đ&aacute;o giữa nghệ thuật h&aacute;t bội v&agrave; cải lương thu h&uacute;t đ&ocirc;ng đảo c&aacute;c học giả v&agrave; bạn trẻ đến tham dự.</p> <p style="text-align:justify">Kh&ocirc;ng gian của kh&aacute;n ph&ograve;ng ấm c&uacute;ng v&agrave; trang nghi&ecirc;m,&nbsp;ph&iacute;a s&acirc;n khấu l&agrave; kh&ocirc;ng gian lộng lẫy nguy nga của ph&ocirc;ng m&agrave;n s&acirc;n khấu h&aacute;t bội miền Nam.</p> <p style="text-align:justify">Chương tr&igrave;nh đ&atilde; mở đầu bằng việc rước di ảnh GS Kh&ecirc; l&ecirc;n ph&iacute;a ghế gần s&acirc;n khấu như thuở sinh tiền, gi&aacute;o sư thường ngồi ph&aacute;t biểu truyền lửa văn h&oacute;a, thưởng thức v&agrave; đ&aacute;nh gi&aacute; chương tr&igrave;nh. Diễn giả Hồ Nhựt Quang thực hiện chương tr&igrave;nh nhằm mục đ&iacute;ch đ&aacute;p lại sự mong mỏi của GS-TS Trần Văn Kh&ecirc; vinh danh nền nghệ thuật truyền thống h&aacute;t bội miền Nam l&uacute;c &ocirc;ng nằm tr&ecirc;n giường bệnh trong những ng&agrave;y cuối đời. Kh&aacute;n giả rất x&uacute;c động xem lại phim tư liệu GS Kh&ecirc; n&oacute;i chuyện về H&aacute;t Bội v&agrave; những lời gửi gắm của &ocirc;ng cho thế hệ sau.</p> <p style="text-align:justify">Để thực hiện lời hứa của Thầy m&igrave;nh, Diễn giả đ&atilde; cố c&ocirc;ng t&igrave;m tư liệu, t&igrave;m thầy học về h&aacute;t bội. Anh t&acirc;m sự: &ldquo;Như một nh&acirc;n duy&ecirc;n, v&agrave;o năm 1993, ngay khi đặt ch&acirc;n l&ecirc;n S&agrave;i G&ograve;n, t&ocirc;i gh&eacute; một tiệm s&aacute;ch cũ gần rạp Đại Nam, t&ocirc;i đ&atilde; t&igrave;m thấy một quyển s&aacute;ch Nghệ thuật s&acirc;n khấu Việt Nam của Trần Văn Khải &ndash; Nh&agrave; s&aacute;ch Khai Tr&iacute; 1970. Đọc quyển s&aacute;ch xong, t&ocirc;i đ&atilde; cảm thấy rất đam m&ecirc; v&agrave; nhất l&agrave; khi gặp được GS-TS Tần Văn Kh&ecirc; n&oacute;i chuyện về nghệ thuật s&acirc;n khấu tại Trường Đại học Tổng Hợp (ĐH KHXH-NV) v&agrave;o năm 1995. Cộng với kiến thức về Kinh Dịch m&agrave; &ocirc;ng b&agrave; ngoại đ&atilde; dạy, t&ocirc;i cảm thấy bị cuốn h&uacute;t khi nghi&ecirc;n cứu về h&aacute;t bội bởi phần lớn việc x&acirc;y dựng Lễ Khai Tr&agrave;ng, T&uacute;c Yết, X&acirc;y Chầu, H&aacute;t Bội, T&ocirc;n Vương&hellip;đều mang gi&aacute; trị Dịch Học rất s&acirc;u đậm, mang r&otilde; chất văn h&oacute;a cổ truyền của Nam Bộ xưa&rdquo;.</p> <p style="text-align:justify">D&agrave;n đ&agrave;n của h&aacute;t bội c&oacute; nhiều điểm kh&aacute;c cải lương l&agrave; kh&ocirc;ng c&oacute; đ&agrave;n tranh v&agrave; đ&agrave;n bầu, b&agrave;i bản của h&aacute;t bội th&igrave; c&oacute; h&aacute;t Nam (Nam Xu&acirc;n, Nam Ai, Nam Dựng, Nam Tẩu&hellip;), h&aacute;t Kh&aacute;ch (kh&aacute;ch Thi, kh&aacute;ch Ph&uacute;, kh&aacute;ch Hồn&hellip;), c&oacute; h&aacute;t lối (lối Bốp chiến, Bốp ai&hellip;), c&oacute; h&aacute;t vịnh, xướng, bạch&hellip;rất kh&aacute;c với nghệ thuật cải lương l&agrave; dựa tr&ecirc;n c&aacute;c việc soạn lời theo c&aacute;c b&agrave;i bản tổ của t&agrave;i tử cải lương. Cải lương l&agrave; tả thực cảnh, tả đẹp, c&ograve;n H&aacute;t Bội l&agrave; t&iacute;nh ước lệ cao, tả thực t&acirc;m.</p> <p style="text-align:justify">Sau phần minh họa đầy th&iacute;ch th&uacute; của anh Hồ Nhựt Quang, Tiến sĩ Nguyễn Đăng Hưng đ&atilde; ph&aacute;t biểu: &ldquo;Cần lắm những người biết c&aacute;ch thuyết tr&igrave;nh c&oacute; giả giọng minh họa theo kiểu GS-TS Trần Văn Kh&ecirc; để tạo sự hấp dẫn như thế n&agrave;y&rdquo;.</p> <p style="text-align:justify">Diễn giả đ&atilde; ph&acirc;n t&iacute;ch qu&aacute; tr&igrave;nh h&igrave;nh th&agrave;nh lịch sử H&aacute;t Bội v&agrave; th&acirc;n phận thăng trầm của nghệ thuật h&aacute;t bội, diễn vi&ecirc;n h&aacute;t bội. Mặc d&ugrave; cuộc đời c&oacute; những lời mỉa mai H&aacute;t Bội. Nhưng theo &yacute; kiến của diễn giả, sau bao ng&agrave;y theo học v&agrave; t&igrave;m hiểu từ c&aacute;c bậc thầy như nghệ nh&acirc;n Ba Ki&ecirc;n 103 tuổi (Tiền Giang), thầy Đinh Bằng Phi, nghệ nh&acirc;n Hữu Lập, Thanh Hiệp&hellip;th&igrave; r&otilde; r&agrave;ng h&aacute;t bội vẫn c&ograve;n sống trong l&ograve;ng những người nghệ sĩ t&acirc;m huyết giữ nghiệp tổ. H&aacute;t bội đ&atilde; từng được vinh danh tại thủ đ&ocirc; Paris Ph&aacute;p năm 1889, tại hội chợ thuộc địa Marseille (Ph&aacute;p) năm 1906, 1922. H&aacute;t bội đi từ s&acirc;n khấu cung đ&igrave;nh ra thường d&acirc;n, từ s&acirc;n khấu ho&agrave;nh tr&aacute;ng cho đến h&aacute;t đ&igrave;nh h&aacute;t miễu, từ Đo&agrave;n, Ban, G&aacute;nh&hellip;nếm đủ thượng v&agrave;ng hạ c&aacute;m, nếm đủ lời khen ch&ecirc; vinh nhục, th&acirc;n phận diễn vi&ecirc;n c&oacute; người ban ng&agrave;y b&aacute;n v&eacute; số, tối l&ecirc;n l&agrave;m vua nhưng lửa nghề h&aacute;t bội vẫn rực s&aacute;ng. NSƯT Ngọc Khanh (Trưởng đo&agrave;n h&aacute;t bội Ngọc Khanh) ph&aacute;t biểu: &ldquo;T&ocirc;i đ&atilde; sống với nghề từ l&uacute;c b&eacute; v&agrave; t&ocirc;i muốn chết với nghề d&ugrave; bất cứ l&yacute; do n&agrave;o&rdquo;.</p> <p style="text-align:justify">Gi&aacute;o sư - Tiến sỹ Chung Ho&agrave;ng Chương cho rằng: &ldquo;T&ocirc;i đ&atilde; c&oacute; dịp xem h&aacute;t bội từ l&uacute;c nhỏ, h&ocirc;m nay được xem lại một chương tr&igrave;nh đặc biệt, nhất l&agrave; vở tuồng San Hậu khiến t&ocirc;i nhớ đến thời của c&ocirc; Năm Đồ, c&ocirc; Ba &Uacute;t&hellip;&rdquo;. Một bạn kh&aacute;n giả đến từ Tiền Giang t&ecirc;n L&ecirc; Ho&agrave;ng Sơn ph&aacute;t biểu: &ldquo;C&aacute;c bạn&nbsp;trẻ ơi, r&otilde; r&agrave;ng h&ocirc;m nay ch&uacute;ng ta đ&atilde; học được nhiều điều bổ &iacute;ch về gi&aacute; trị văn h&oacute;a truyền thống của cha &ocirc;ng. Khi ch&uacute;ng ta đ&atilde; hiểu th&igrave; ch&uacute;ng ta c&agrave;ng tr&acirc;n qu&yacute; v&agrave; ph&aacute;t huy giữ g&igrave;n, ch&uacute;ng ta rất&nbsp; tự h&agrave;o về gi&aacute; trị ấy. Bởi lẽ văn h&oacute;a ch&iacute;nh l&agrave; sức mạnh của quốc gia&rdquo;.</p> <p style="text-align:justify">Kh&aacute;n giả trẻ t&ecirc;n Trương Ho&agrave;ng Long, lặn lội từ Bến Tre đến với chương tr&igrave;nh v&agrave; đ&atilde; tặng Diễn giả Hồ Nhựt Quang bức tranh GS-TS Trần Văn Kh&ecirc; do ch&iacute;nh anh vẽ bằng b&uacute;t ch&igrave; rất sống động. Anh Quang đ&atilde; đ&oacute;n nhận v&agrave; cảm thấy rất thi&ecirc;ng li&ecirc;ng khi nh&igrave;n lại h&igrave;nh ảnh của một người thầy truyền lửa lu&ocirc;n tận tụy với học tr&ograve; v&agrave; t&acirc;m huyết với văn h&oacute;a nghệ thuật của d&acirc;n tộc Việt Nam.</p> <p style="text-align:right"><strong>THANH ĐỨC</strong></p> <p>&nbsp;</p> </body></html>

BÌNH LUẬN

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Ngày 14-11, Nippon Maru - con tàu thanh niên biểu tượng cho sự đoàn kết của thanh niên ASEAN - Nhật Bản đã đến TP. Hồ Chí Minh sẵn sàng cho một hành trình đầy ý nghĩa tại Thành phố mang tên Bác.

Agile Việt Nam
;