Ph. Ăng-ghen - Nhà tư tưởng vĩ đại của mọi thời đại

<html> <head> <meta http-equiv="Content-Language" content="en-us"> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1252"> <title>K&#7927; ni&#7879;m 186 n&#259;m ngày sinh Ph</title> </head> <body> <p align="justify"><font face="Arial" size="2"><b>K&#7927; ni&#7879;m 186 n&#259;m ngày sinh Ph. &#258;ng-ghen (28/11/1820-28/11/2006)</b></font></p> <p align="center"><font color="#0000FF" face="Arial" size="2"><b>Ph. &#258;ng-ghen - Nhà t&#432; t&#432;&#7903;ng v&#297; &#273;&#7841;i c&#7911;a m&#7885;i th&#7901;i &#273;&#7841;i</b></font></p> <div style="float: left; width: 107px; height: 129px"> <table border="0" width="100%" id="table1"> <tr> <td><img border="0" src="Ph.Ang-ghen.JPG" width="99" height="123"></td> </tr> </table> </div> <p align="left"><b><font face="Arial" size="2" color="#008000">Ti&#7875;u s&#7917; Ph. &#258;ng-ghen</font></b></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Ph. &#258;ng-ghen sinh ngày 28 tháng 11 n&#259;m 1820 t&#7841;i Barmen, t&#7881;nh Ranh, V&#432;&#417;ng qu&#7889;c Ph&#7893; trong m&#7897;t gia &#273;ình ch&#7911; x&#432;&#7903;ng d&#7879;t. T&#7915; nh&#7887; Ph. &#258;ng-ghen &#273;ã b&#7897;c l&#7897; tính cách &#273;&#7897;c l&#7853;p. Nh&#7919;ng l&#7901;i d&#7841;y b&#7843;o nghiêm kh&#7855;c c&#7911;a cha và nh&#7919;ng s&#7921; &#273;e d&#7885;a tr&#7915;ng ph&#7841;t không th&#7875; làm cho ông &#273;i &#273;&#7871;n ch&#7895; ph&#7843;i ph&#7909;c tùng mù quáng. Cho &#273;&#7871;n n&#259;m 14 tu&#7893;i, Ph. &#258;ng-ghen h&#7885;c &#7903; tr&#432;&#7901;ng t&#7841;i thành ph&#7889; Barmen. Ph. &#258;ng-ghen s&#7899;m b&#7897;c l&#7897; n&#259;ng khi&#7871;u v&#7873; ngo&#7841;i ng&#7919;. Tháng M&#432;&#7901;i 1834, Ph. &#258;ng-ghen chuy&#7875;n sang h&#7885;c &#7903; tr&#432;&#7901;ng trung h&#7885;c Elberfelder, m&#7897;t tr&#432;&#7901;ng t&#7889;t nh&#7845;t &#7903; Ph&#7893; th&#7901;i b&#7845;y gi&#7901;. N&#259;m 1837, theo yêu c&#7847;u c&#7911;a b&#7889;, Ph. &#258;ng-ghen bu&#7897;c ph&#7843;i r&#7901;i b&#7887; tr&#432;&#7901;ng trung h&#7885;c khi ch&#432;a t&#7889;t nghi&#7879;p &#273;&#7875; b&#7855;t &#273;&#7847;u công vi&#7879;c buôn bán &#7903; v&#259;n phòng c&#7911;a b&#7889; ông. Trong th&#7901;i gian này ông t&#7921; h&#7885;c các ngành s&#7917; h&#7885;c, tri&#7871;t h&#7885;c, v&#259;n h&#7885;c, ngôn ng&#7919; và th&#417; ca. Tháng 6 n&#259;m 1838, Ph. &#258;ng-ghen &#273;&#7871;n làm vi&#7879;c t&#7841;i v&#259;n phòng th&#432;&#417;ng m&#7841;i &#7903; thành ph&#7889; c&#7843;ng Barmen. Cu&#7889;i n&#259;m 1839 Ph. &#258;ng-ghen b&#7855;t tay vào nghiên c&#7913;u các tác ph&#7849;m c&#7911;a Hê-ghen. Tháng 9-1841, Ph. &#258;ng-ghen &#273;&#7871;n Berlin và gia nh&#7853;p binh &#273;oàn pháo binh &#7903; &#273;ây ông &#273;&#432;&#7907;c hu&#7845;n luy&#7879;n quân s&#7921; mà trong nh&#7919;ng n&#259;m sau, ông r&#7845;t c&#7847;n &#273;&#7871;n nó, nh&#432;ng ông v&#7851;n lui t&#7899;i tr&#432;&#7901;ng &#272;&#7841;i h&#7885;c t&#7893;ng h&#7907;p Berlin nghe các bài gi&#7843;ng tri&#7871;t h&#7885;c, tham gia h&#7897;i th&#7843;o v&#7873; l&#7883;ch s&#7917; tôn giáo. Mùa xuân 1842, Ph. &#258;ng-ghen b&#7855;t &#273;&#7847;u c&#7897;ng tác v&#7899;i t&#7901; Rheinische Zeitung (Nh&#7853;t báo t&#7881;nh Ranh). Trong nh&#7919;ng bài báo in n&#259;m 1842, trên t&#7901; báo Ph. &#258;ng-ghen &#273;ã lên ti&#7871;ng ph&#7843;n kháng ch&#7871; &#273;&#7897; ki&#7875;m duy&#7879;t c&#7911;a Chính ph&#7911; V&#432;&#417;ng qu&#7889;c Ph&#7893;, tr&#7853;t t&#7921; phong ki&#7871;n &#7903; &#272;&#7913;c. Ngày 8 tháng 10 n&#259;m 1842, Ph. &#258;ng-ghen mãn h&#7841;n ph&#7909;c v&#7909; trong quân &#273;&#7897;i. T&#7915; Berlin ông tr&#7903; v&#7873; Barmen, m&#7897;t tháng sau, Ph. &#258;ng-ghen sang Anh th&#7921;c t&#7853;p buôn bán. Trên &#273;&#432;&#7901;ng sang Anh, Ph. &#258;ng-ghen &#273;ã th&#259;m tr&#7909; s&#7903; t&#7901; báo Rheinische Zeitung &#7903; Kioln và ông &#273;ã g&#7863;p C. Mác, T&#7893;ng biên t&#7853;p t&#7901; báo. Ông &#273;ã &#7903; l&#7841;i Anh hai n&#259;m. Bài báo Tình c&#7843;nh c&#7911;a giai c&#7845;p công nhân &#7903; Anh (1842) cùng v&#7899;i nh&#7919;ng bài báo khác c&#7911;a Ph. &#258;ng-ghen vi&#7871;t ra n&#259;m &#273;ó &#273;ã phân tích rõ s&#7921; phân chia xã h&#7897;i thành ba giai c&#7845;p c&#417; b&#7843;n: giai c&#7845;p quý t&#7897;c chi&#7871;m h&#7919;u ru&#7897;ng &#273;&#7845;t, giai c&#7845;p t&#432; s&#7843;n công nghi&#7879;p và giai c&#7845;p vô s&#7843;n. Ph. &#258;ng-ghen tham gia vi&#7871;t bài cho t&#7901; t&#7841;p chí Niên giám Pháp - &#272;&#7913;c (tháng 21844). Các bài báo này &#273;&#7873; c&#7853;p &#273;&#7871;n vi&#7879;c áp d&#7909;ng ph&#432;&#417;ng pháp bi&#7879;n ch&#7913;ng vào vi&#7879;c phân tích các quan h&#7879; kinh t&#7871; c&#7911;a xã h&#7897;i t&#432; s&#7843;n. <br> <br> <font color="#008000"><b>Tác ph&#7849;m </b></font></font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Nh&#7919;ng phác th&#7843;o phê phán môn kinh t&#7871; chính tr&#7883; h&#7885;c c&#7911;a Ph. &#258;ng-ghen &#273;ã ch&#7881; rõ ch&#7871; &#273;&#7897; t&#432; h&#7919;u t&#432; b&#7843;n ch&#7911; ngh&#297;a là c&#417; s&#7903; c&#7911;a toàn b&#7897; sinh ho&#7841;t v&#7853;t ch&#7845;t và tinh th&#7847;n c&#7911;a xã h&#7897;i t&#432; s&#7843;n. Tháng 2-1845, cu&#7889;n sách Gia &#273;ình và Th&#7847;n thánh c&#7911;a C. Mác và Ph. &#258;ng-ghen ra &#273;&#7901;i &#273;ã phê phán m&#7841;nh m&#7869; ch&#7911; ngh&#297;a duy tâm và ph&#432;&#417;ng pháp c&#7911;a nó, nêu lu&#7853;n &#273;i&#7875;m v&#7873; vai trò quy&#7871;t &#273;&#7883;nh c&#7911;a qu&#7847;n chúng nhân dân trong l&#7883;ch s&#7917;. Hai ông cùng h&#7907;p s&#7913;c vi&#7871;t công trình n&#7893;i ti&#7871;ng H&#7879; t&#432; t&#432;&#7903;ng &#272;&#7913;c (1845-1846), phê phán m&#7841;nh m&#7869; ch&#7911; ngh&#297;a duy tâm c&#7911;a Hê-ghen và phái Hê-ghen tr&#7867; &#273;&#7891;ng th&#7901;i phê phán ch&#7911; ngh&#297;a duy v&#7853;t không nh&#7845;t quán c&#7911;a Ludvich Phoi&#417;bach nêu ra nh&#7919;ng lu&#7853;n &#273;i&#7875;m c&#417; b&#7843;n c&#7911;a ch&#7911; ngh&#297;a duy v&#7853;t bi&#7879;n ch&#7913;ng và ch&#7911; ngh&#297;a duy v&#7853;t l&#7883;ch s&#7917;. Ti&#7871;p &#273;ó n&#259;m 1848, &#272;&#7841;i h&#7897;i II Liên &#273;oàn nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i c&#7897;ng s&#7843;n &#273;ã u&#7927; nhi&#7879;m C. Mác và Ph. &#258;ng-ghen cùng vi&#7871;t &quot;Tuyên ngôn c&#7911;a &#272;&#7843;ng c&#7897;ng s&#7843;n&quot;. <br> <br> Trong th&#7901;i gian s&#7889;ng &#7903; Pa-ri, Ph. &#258;ng-ghen quan tâm nhi&#7873;u &#273;&#7871;n ho&#7841;t &#273;&#7897;ng c&#7911;a BCH Trung &#432;&#417;ng Liên &#273;oàn nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i c&#7897;ng s&#7843;n và tr&#7903; thành U&#7927; viên c&#7911;a Ban lãnh &#273;&#7841;o và là m&#7897;t trong nh&#7919;ng lãnh &#273;&#7841;o Câu l&#7841;c b&#7897; công nhân &#272;&#7913;c (Tháng 3-1848) do BCH Trung &#432;&#417;ng L&#272;NNCS l&#7853;p ra. <br> <br> Tháng 3-1848, cùng v&#7899;i C. Mác , Ph. &#258;ng-ghen th&#7843;o ra Nh&#7919;ng yêu sách c&#7911;a &#272;&#7843;ng c&#7897;ng s&#7843;n &#272;&#7913;c &#273;&#432;&#7907;c BCH Trung &#432;&#417;ng L&#272;NNCS thông qua nh&#432; là v&#259;n ki&#7879;n có tính ch&#7845;t c&#432;&#417;ng l&#297;nh cho hành &#273;&#7897;ng c&#7911;a giai c&#7845;p vô s&#7843;n &#272;&#7913;c. Tháng 4-1848 ông cùng v&#7899;i C. Mác tr&#7903; v&#7873; &#272;&#7913;c tham gia cu&#7897;c cách m&#7841;ng &#272;&#7913;c. Ngày 20 tháng 5/1848 Ph. &#258;ng-ghen &#273;&#7871;n cùng v&#7899;i C. Mác chu&#7849;n b&#7883; xu&#7845;t b&#7843;n t&#7901; Neue Rheinische Zeitung. Ph. &#258;ng-ghen tham gia vi&#7871;t các bài xã lu&#7853;n, bài &#273;i&#7875;m tình hình chính tr&#7883;. Tháng 10/1848 ông &#273;i B&#7881; &#273;&#7875; tránh l&#7879;nh truy nã c&#7911;a chính quy&#7873;n Ph&#7893; nh&#432;ng ông không &#273;&#432;&#7907;c phép c&#432; trú chính tr&#7883;. Ph. &#258;ng-ghen l&#7841;i &#273;&#7871;n Paris sau &#273;ó sang Thu&#7925; S&#297; tham gia &#272;&#7841;i h&#7897;i các liên &#273;oàn công nhân &#272;&#7913;c, ông &#273;&#432;&#7907;c b&#7847;u vào U&#7927; ban trung &#432;&#417;ng c&#7911;a t&#7893; ch&#7913;c này. <br> <br> Tháng giêng n&#259;m 1849 ông tr&#7903; v&#7873; &#272;&#7913;c ti&#7871;p t&#7909;c ho&#7841;t &#273;&#7897;ng cách m&#7841;ng. Khi cu&#7897;c &#273;&#7845;u tranh bùng n&#7893; &#7903; Tây và Nam n&#432;&#7899;c &#272;&#7913;c (tháng 5/1849) Ph. &#258;ng-ghen &#273;ã v&#7841;ch ra m&#7897;t k&#7871; ho&#7841;ch ho&#7841;t &#273;&#7897;ng quân s&#7921;, thành l&#7853;p quân &#273;&#7897;i cách m&#7841;ng ti&#7871;n hành cu&#7897;c kh&#7903;i ngh&#297;a. Ngày 10/5/1849, Ph. &#258;ng-ghen &#273;&#7871;n Elberfeld và &#273;&#432;&#7907;c sung vào Ban quân s&#7921;. &#258;ng-ghen &#273;&#432;a ra m&#7897;t k&#7871; ho&#7841;ch &#273;&#7875; tri&#7875;n khai cu&#7897;c &#273;&#7845;u tranh cách m&#7841;ng d&#7845;y lên thành phong trào toàn n&#432;&#7899;c &#272;&#7913;c. Trong th&#7901;i k&#7923; này, ông tham gia tr&#7921;c ti&#7871;p b&#7889;n tr&#7853;n &#273;ánh l&#7899;n, trong &#273;ó có tr&#7853;n Rastatt. Sau này Ph. &#258;ng-ghen &#273;ã vi&#7871;t tr&#432;&#7899;c tác &quot;Lu&#7853;n v&#259;n quân s&#7921;&quot; n&#7893;i ti&#7871;ng. <br> <br> Tháng 11/1849, Ph. &#258;ng-ghen &#273;&#7871;n Luân &#273;ôn và &#273;&#432;&#7907;c b&#7893; sung vào BCH Trung &#432;&#417;ng Liên &#273;oàn Nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i c&#7897;ng s&#7843;n mà C. Mác &#273;ã c&#7843;i t&#7893; sau khi &#273;&#7871;n &#273;ây. Ph. &#258;ng-ghen s&#7889;ng &#7903; Luân-&#273;ôn m&#7897;t n&#259;m, trong th&#7901;i gian &#273;ó ông &#273;ã vi&#7871;t các tác ph&#7849;m &quot;Cách m&#7841;ng và ph&#7843;n cách m&#7841;ng &#7903; &#272;&#7913;c&quot;, &quot;Cu&#7897;c chi&#7871;n tranh nông dân &#7903; &#272;&#7913;c&quot;. Tháng 11-1850, Ph. &#258;ng-ghen bu&#7897;c ph&#7843;i chuy&#7875;n d&#7871;n Manchester và l&#7841;i b&#7855;t &#273;&#7847;u làm vi&#7879;c &#7903; V&#259;n phòng th&#432;&#417;ng m&#7841;i. &#272;i&#7873;u này t&#7841;o &#273;i&#7873;u ki&#7879;n cho &#258;ng-ghen có th&#7875; giúp &#273;&#7905; v&#7873; v&#7853;t ch&#7845;t cho C. Mác ho&#7841;t &#273;&#7897;ng cách m&#7841;ng. Ph. &#258;ng-ghen &#273;&#7863;c bi&#7879;t chú ý nghiên c&#7913;u các môn khoa h&#7885;c t&#7921; nhiên, môn quân s&#7921;, chính sách qu&#7889;c t&#7871;. Cùng v&#7899;i C. Mác, Ph. &#258;ng-ghen tham gia lãnh &#273;&#7841;o Qu&#7889;c t&#7871; c&#7897;ng s&#7843;n I. Tháng 9-1870, Ph. &#258;ng-ghen &#273;&#7871;n Luân &#272;ôn và &#273;&#432;&#7907;c &#273;&#432;a vào t&#7893;ng h&#7897;i &#273;&#7891;ng c&#7911;a qu&#7889;c t&#7871; c&#7897;ng s&#7843;n I. Ph. &#258;ng-ghen kiên trì &#273;&#7845;u tranh ch&#7889;ng l&#7841;i quan &#273;i&#7875;m c&#417; h&#7897;i c&#7911;a phái Bakunin, Proudhon, Lassalle. N&#259;m 1871, Ph. &#258;ng-ghen tham gia vào vi&#7879;c t&#7893; ch&#7913;c chi&#7871;n d&#7883;ch b&#7843;o v&#7879; công xã Pari. Trong th&#7901;i gian này, Ph. &#258;ng-ghen &#273;ã vi&#7871;t m&#7897;t s&#7889; tác ph&#7849;m có giá tr&#7883; lý lu&#7853;n, &#273;&#7863;c bi&#7879;t là cu&#7889;n &quot;Ch&#7889;ng &#272;uy-rinh&quot; (1818) góp ph&#7847;n to l&#7899;n cho vi&#7879;c hoàn thi&#7879;n lý lu&#7853;n cho ch&#7911; ngh&#297;a C. Mác. Sau khi C. Mác qua &#273;&#7901;i (1883), Ph. &#258;ng-ghen là ng&#432;&#7901;i lãnh &#273;&#7841;o t&#7893; ch&#7913;c nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i theo ch&#7911; ngh&#297;a xã h&#7897;i &#7903; châu Âu, chu&#7849;n b&#7883; cho in t&#7853;p 2 và 3 c&#7911;a b&#7897; &quot;T&#432; b&#7843;n&quot; mà C. Mác ch&#432;a k&#7883;p hoàn thành. Ph. &#258;ng-ghen vi&#7871;t nhi&#7873;u tác ph&#7849;m n&#7893;i ti&#7871;ng vào nh&#7919;ng n&#259;m cu&#7889;i &#273;&#7901;i: Ngu&#7891;n g&#7889;c gia &#273;ình, Ch&#7871; &#273;&#7897; t&#432; h&#7919;u và Nhà n&#432;&#7899;c (1884), Lút-vích Ph&#417;-bách và s&#7921; cáo chung c&#7911;a tri&#7871;t h&#7885;c c&#7893; &#273;i&#7875;n &#272;&#7913;c (1866), Bi&#7879;n ch&#7913;ng t&#7921; nhiên, V&#7845;n &#273;&#7873; nông dân &#7903; Pháp và &#272;&#7913;c (1894).</font></p> <p align="right"><font face="Arial" size="2"><i><b>(Theo http://cpv.org.vn)</b></i></font></p> </body> </html>

BÌNH LUẬN

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Ngày 14-11, Nippon Maru - con tàu thanh niên biểu tượng cho sự đoàn kết của thanh niên ASEAN - Nhật Bản đã đến TP. Hồ Chí Minh sẵn sàng cho một hành trình đầy ý nghĩa tại Thành phố mang tên Bác.

Agile Việt Nam
;