Những hiểu biết cơ bản về sốt xuất huyết

<html> <head> <meta http-equiv="Content-Language" content="en-us"> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1252"> <title>Nh&#7919;ng hi&#7875;u bi&#7871;t c&#417; b&#7843;n v&#7873; s&#7889;t xu</title> </head> <body> <p align="center"><font face="Arial" size="2"><font color="#0000FF"><b>Nh&#7919;ng hi&#7875;u bi&#7871;t c&#417; b&#7843;n v&#7873; s&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t</b></font></font></p> <div style="float: right; width: 109px; height: 42px"> <table border="0" cellspacing="0" width="100%" id="table1"> <tr> <td> <img border="0" src="nhung%20hieu%20biet%20ve%20sxh.jpg" width="210" height="163"></td> </tr> <tr> <td> <p align="center"><i><font face="Arial" size="2" color="#808080">Phun thu&#7889;c x&#7883;t mu&#7895;i ch&#7889;ng SXH t&#7841;i Qu&#7853;n 7</font></i></td> </tr> </table> </div> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Ngày 30/6/2007 là ngày cùng hành &#273;&#7897;ng “Vì thành ph&#7889; không có s&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t” trong CDTN Hoa ph&#432;&#7907;ng &#273;&#7887; 2007. B&#7843;n tin Tình nguy&#7879;n Hè ’07 cung c&#7845;p cho các chi&#7871;n s&#297; m&#7897;t s&#7889; thông tin v&#7873; b&#7879;nh s&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t ph&#7909;c v&#7909; công tác thông tin tuyên truy&#7873;n cho các b&#7841;n &#7903; c&#417; s&#7903;. <br> <br> S&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t (SXH) là c&#259;n b&#7879;nh r&#7845;t d&#7877; lây truy&#7873;n, &#273;&#7863;c bi&#7879;t d&#7877; lan thành d&#7883;ch &#7903; nh&#7919;ng khu dân c&#432; &#273;ông &#273;úc dù nó không lây t&#7915; ng&#432;&#7901;i sang ng&#432;&#7901;i mà do mu&#7895;i v&#7857;n truy&#7873;n b&#7879;nh. Thông th&#432;&#7901;ng theo chu k&#7923; d&#7883;ch thì &#7903; mi&#7873;n B&#7855;c t&#7915; tháng 8-11 và &#7903; mi&#7873;n Nam thì t&#7915; tháng 6 - 8 m&#7899;i là &#273;&#7881;nh d&#7883;ch, nh&#432;ng n&#259;m nay th&#7901;i ti&#7871;t di&#7877;n bi&#7871;n ph&#7913;c t&#7841;p, n&#7855;ng nóng m&#432;a nhi&#7873;u, &#7849;m, mu&#7895;i phát tri&#7875;n là &#273;i&#7873;u ki&#7879;n thu&#7853;n l&#7907;i c&#259;n b&#7879;nh này bùng phát. <br> <br> <font color="#008000"><b>S&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t</b></font></font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">S&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t &#273;&#432;&#7907;c gây nên b&#7903;i m&#7897;t trong b&#7889;n lo&#7841;i huy&#7871;t thanh virus g&#7847;n g&#361;i nh&#432;ng l&#7841;i khác nhau v&#7873; m&#7863;t kháng nguyên là DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Virus này thu&#7897;c chi Flavivirus. Nhi&#7877;m m&#7897;t lo&#7841;i virus có kh&#7843; n&#259;ng t&#7841;o nên mi&#7877;n d&#7883;ch su&#7889;t &#273;&#7901;i nh&#432;ng ch&#7881; ch&#7889;ng l&#7841;i chính lo&#7841;i huy&#7871;t thanh virus &#273;ó mà thôi. Chính vì v&#7853;y mà nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i s&#7889;ng trong vùng l&#432;u hành d&#7883;ch có th&#7875; m&#7855;c b&#7879;nh nhi&#7873;u h&#417;n m&#7897;t l&#7847;n trong &#273;&#7901;i. S&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t ch&#7911; y&#7871;u là b&#7879;nh &#7903; vùng nhi&#7879;t &#273;&#7899;i và c&#7853;n nhi&#7879;t &#273;&#7899;i. B&#7879;nh có th&#7875; ch&#7881; bi&#7875;u hi&#7879;n nh&#432; m&#7897;t h&#7897;i ch&#7913;ng nhi&#7877;m virus không &#273;&#7863;c hi&#7879;u ho&#7863;c b&#7879;nh lý xu&#7845;t huy&#7871;t tr&#7847;m tr&#7885;ng và &#273;&#432;a &#273;&#7871;n t&#7917; vong.</font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Có th&#7875; nói S&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t là m&#7897;t b&#7879;nh do virus lây truy&#7873;n do mu&#7895;i th&#432;&#7901;ng g&#7863;p nh&#7845;t &#7903; ng&#432;&#7901;i. Trong nh&#7919;ng n&#259;m g&#7847;n &#273;ây b&#7879;nh &#273;ã tr&#7903; thành m&#7889;i quan ng&#7841;i l&#7899;n &#273;&#7889;i v&#7899;i s&#7913;c kh&#7887;e c&#7897;ng &#273;&#7891;ng trên bình di&#7879;n qu&#7889;c t&#7871;. Trên toàn th&#7871; gi&#7899;i có kho&#7843;ng 2,5 t&#7927; ng&#432;&#7901;i hi&#7879;n &#273;ang s&#7889;ng trong vùng có l&#432;u hành b&#7879;nh. S&#7921; lan tràn v&#7873; m&#7863;t &#273;&#7883;a lý c&#7911;a c&#7843; vector truy&#7873;n b&#7879;nh là mu&#7895;i và virus &#273;ã &#273;&#432;a &#273;&#7871;n s&#7921; t&#259;ng cao t&#7927; l&#7879; b&#7879;nh trong vòng 25 n&#259;m qua c&#361;ng nh&#432; kh&#7843; n&#259;ng xu&#7845;t hi&#7879;n d&#7883;ch do nhi&#7873;u lo&#7841;i huy&#7871;t thanh khác nhau &#7903; các &#273;ô th&#7883; trong vùng nhi&#7879;t &#273;&#7899;i.<br> <br> <font color="#008000"><b>Xu h&#432;&#7899;ng</b></font></font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">T&#7881; l&#7879; m&#7855;c b&#7879;nh trên toàn th&#7871; gi&#7899;i &#273;ã gia t&#259;ng m&#7841;nh m&#7869; trong nh&#7919;ng n&#259;m g&#7847;n &#273;ây. B&#7879;nh này hi&#7879;n &#273;ã tr&#7903; thành d&#7883;ch t&#7841;i trên 100 qu&#7889;c gia &#7903; châu Phi, châu M&#7929;, khu v&#7921;c phía &#272;ông &#272;&#7883;a Trung H&#7843;i, &#272;ông Nam Á và Tây Thái Bình D&#432;&#417;ng. &#272;ông Nam Á và Tây Thái Bình D&#432;&#417;ng là khu v&#7921;c ch&#7883;u &#7843;nh h&#432;&#7903;ng n&#7863;ng n&#7873; nh&#7845;t. Tr&#432;&#7899;c n&#259;m 1970, ch&#7881; có 9 qu&#7889;c gia có d&#7883;ch l&#432;u hành. Con s&#7889; này t&#259;ng lên g&#7845;p h&#417;n 4 l&#7847;n vào n&#259;m 1995. T&#7893; ch&#7913;c Y t&#7871; Th&#7871; gi&#7899;i (WHO) &#432;&#7899;c tính m&#7895;i n&#259;m có kho&#7843;ng 50 &#273;&#7871;n 100 tri&#7879;u ng&#432;&#7901;i m&#7855;c b&#7879;nh. Không ch&#7881; có s&#7889; tr&#432;&#7901;ng h&#7907;p m&#7855;c b&#7879;nh gia t&#259;ng mà kh&#7843; n&#259;ng nhi&#7877;m nhi&#7873;u lo&#7841;i virus khác nhau c&#361;ng ngày càng &#273;áng báo &#273;&#7897;ng. M&#7895;i n&#259;m có kho&#7843;ng 500.000 tr&#432;&#7901;ng h&#7907;p S&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t c&#7847;n nh&#7853;p vi&#7879;n, ph&#7847;n l&#7899;n trong s&#7889; &#273;ó là tr&#7867; em. T&#7881; l&#7879; t&#7917; vong chung vào kho&#7843;ng 2,5%. N&#7871;u không &#273;&#432;&#7907;c &#273;i&#7873;u tr&#7883;, t&#7881; l&#7879; t&#7917; vong c&#7911;a S&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t có th&#7875; v&#432;&#7907;t quá 20%. V&#7899;i ph&#432;&#417;ng th&#7913;c &#273;i&#7873;u tr&#7883; tích c&#7921;c hi&#7879;n &#273;&#7841;i, t&#7881; l&#7879; t&#7917; vong có th&#7875; th&#7845;p h&#417;n 1%. <br> <br> <font color="#008000"><b>Vì sao s&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t nguy hi&#7875;m? </b></font></font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Xu&#7845;t huy&#7871;t x&#7843;y ra quanh n&#259;m, &#273;&#7863;c bi&#7879;t vào mùa m&#432;a, có th&#7875; b&#7897;c phát thành d&#7883;ch &#273;e do&#7841; sinh m&#7841;ng tr&#7867; em và s&#7913;c kh&#7887;e c&#7897;ng &#273;&#7891;ng. <br> B&#7879;nh có th&#7875; tr&#7903; n&#7863;ng b&#7845;t ng&#7901;, gây t&#7917; vong cao. </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">B&#7879;nh ch&#432;a có thu&#7889;c tr&#7883; &#273;&#7863;c hi&#7879;u và thu&#7889;c phòng ng&#7915;a. <br> <br> <font color="#008000"><b>&#272;&#7863;c &#273;i&#7875;m c&#7911;a mu&#7895;i truy&#7873;n b&#7879;nh s&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t:</b></font></font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- Mu&#7895;i có màu &#273;en, thân và chân có nh&#7919;ng &#273;&#7889;m tr&#7855;ng th&#432;&#7901;ng &#273;&#432;&#7907;c g&#7885;i là mu&#7895;i v&#7857;n.</font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- Mu&#7895;i v&#7857;n cái &#273;&#7889;t ng&#432;&#7901;i vào ban ngày, m&#7841;nh nh&#7845;t là vào sáng s&#7899;m và chi&#7873;u t&#7889;i.</font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- Mu&#7895;i v&#7857;n th&#432;&#7901;ng trú &#273;&#7853;u trong nhà, trên qu&#7847;n áo, ch&#259;n màn, dây ph&#417;i và các &#273;&#7891; dùng trong nhà.</font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- Mu&#7895;i v&#7857;n &#273;&#7867; tr&#7913;ng, sinh s&#7843;n &#7903; các ao tù, v&#361;ng n&#432;&#7899;c &#273;&#7885;ng ho&#7863;c các d&#7909;ng c&#7909; ch&#7913;a n&#432;&#7899;c &#7903; trong và xung quanh nhà nh&#432; b&#7875; n&#432;&#7899;c, chum, v&#7841;i, lu, kh&#7841;p, gi&#7871;ng n&#432;&#7899;c, h&#7889;c cây... các &#273;&#7891; v&#7853;t ho&#7863;c &#273;&#7891; ph&#7871; th&#7843;i có ch&#7913;a n&#432;&#7899;c nh&#432; l&#7885; hoa, bát kê ch&#7841;n, l&#7889;p xe, v&#7887; d&#7915;a...<br> <br> <font color="#008000"><b>Sinh lý b&#7879;nh</b></font></font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Nhi&#7877;m virus Dengue th&#432;&#7901;ng không có bi&#7875;u hi&#7879;n rõ ràng. S&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t c&#7893; &#273;i&#7875;n (th&#7875; nh&#7865;) ch&#7911; y&#7871;u xu&#7845;t hi&#7879;n &#7903; ng&#432;&#7901;i l&#7847;n &#273;&#7847;u m&#7855;c b&#7879;nh, ch&#432;a có mi&#7877;n d&#7883;ch. S&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t th&#7875; n&#7863;ng th&#432;&#7901;ng x&#7843;y ra trong l&#7847;n nhi&#7877;m trùng sau, khi b&#7879;nh nhân &#273;ã có s&#7861;n mi&#7877;n d&#7883;ch ch&#7911; &#273;&#7897;ng (do &#273;ã b&#7883; b&#7879;nh) ho&#7863;c th&#7909; &#273;&#7897;ng (do m&#7865; truy&#7873;n sang) &#273;&#7889;i v&#7899;i m&#7897;t lo&#7841;i huy&#7871;t thanh khác. B&#7879;nh th&#432;&#7901;ng bi&#7875;u hi&#7879;n n&#7863;ng &#273;&#7897;t ng&#7897;t sau 2 &#273;&#7871;n 5 ngày (giai &#273;o&#7841;n h&#7841; s&#7889;t). <br> <br> <font color="#008000"><b>&#272;i&#7873;u tr&#7883;</b></font></font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Vì S&#7889;t xu&#7845;t huy&#7871;t là m&#7897;t b&#7879;nh do virus nên hi&#7879;n t&#7841;i ch&#432;a có thu&#7889;c &#273;i&#7873;u tr&#7883; &#273;&#7863;c hi&#7879;u. &#272;i&#7873;u tr&#7883; ch&#7911; y&#7871;u là tri&#7879;u ch&#7913;ng và &#273;i&#7873;u tr&#7883; bi&#7871;n ch&#7913;ng b&#7879;nh. Các bi&#7879;n pháp &#273;i&#7873;u tr&#7883; chung g&#7891;m:</font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- Thu&#7889;c h&#7841; s&#7889;t. </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- B&#7891;i ph&#7909; n&#432;&#7899;c b&#7857;ng &#273;&#432;&#7901;ng u&#7889;ng ho&#7863;c b&#7857;ng &#273;&#432;&#7901;ng t&#297;nh m&#7841;ch trong tr&#432;&#7901;ng h&#7907;p c&#7847;n thi&#7871;t nh&#7857;m &#273;&#7873; phòng và &#273;i&#7873;u ch&#7881;nh m&#7845;t n&#432;&#7899;c. <br> - N&#7871;u có xu&#7845;t huy&#7871;t n&#7863;ng và r&#7889;i lo&#7841;n &#273;ông máu tr&#7847;m tr&#7885;ng, c&#7847;n ph&#7843;i truy&#7873;n máu t&#432;&#417;i ho&#7863;c kh&#7889;i ti&#7875;u c&#7847;u. </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- Ôxy li&#7879;u pháp trong tr&#432;&#7901;ng h&#7907;p h&#7841; ôxy máu, s&#7889;c. </font></p> <p align="justify"><b><font face="Arial" size="2" color="#008000">Làm sao &#273;&#7875; di&#7879;t mu&#7895;i và ch&#7889;ng mu&#7895;i &#273;&#7889;t?</font></b></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- D&#7885;n d&#7865;p nhà c&#7917;a g&#7885;n gàng s&#7841;ch s&#7869;, không treo qu&#7847;n áo lung tung &#273;&#7875; gi&#7843;m b&#7899;t ch&#7895; c&#432; ng&#7909; c&#7911;a mu&#7895;i </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- Cho tr&#7867; m&#7863;c áo dài tay </font> </p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- Ng&#7911; mùng k&#7875; c&#7843; ban ngày </font> </p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- Làm rèm che c&#7917;a &#273;&#7875; h&#7841;n ch&#7871; muõi xâm nh&#7853;p vào nhà </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- Dùng nhang tr&#7915; mu&#7895;i trong nh&#7919;ng gi&#7901; mu&#7895;i th&#432;&#7901;ng c&#7855;n nh&#7845;t (sáng s&#7899;m và chi&#7873;u t&#7889;i) </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- Dùng bình x&#7883;t mu&#7895;i lo&#7841;i nh&#7887; t&#7841;i nhà</font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- Phun di&#7879;t mu&#7895;i trên ph&#7841;m vi r&#7897;ng l&#7899;n (t&#7893;, &#7845;p, khu ph&#7889;,...) ch&#7881; tH&#7921;c hi&#7879;n khi &#273;úng ch&#7881; &#273;&#7883;nh c&#7911;a c&#417; quan y t&#7871; &#273;&#7883;a ph&#432;&#417;ng. </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">- Vi&#7879;c nâng cao ý th&#7913;c c&#7897;ng &#273;&#7891;ng v&#7873; nguy c&#417; c&#7911;a b&#7879;nh, các ph&#432;&#417;ng pháp phòng b&#7879;nh c&#361;ng nh&#432; kh&#7843; n&#259;ng nh&#7853;n bi&#7871;t b&#7879;nh và b&#7879;nh n&#7863;ng có ý ngh&#297;a r&#7845;t quan tr&#7885;ng.</font></p> <p align="right"><font face="Arial" size="2"><b>Q.C (t&#7893;ng h&#7907;p) </b></font></p> </body> </html>

BÌNH LUẬN

Agile Việt Nam
;