<html>
<head>
<meta http-equiv="Content-Language" content="en-us">
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1252">
<title>Ai bảo chăn trâu là khổ</title>
</head>
<body>
<p class="title" align="center"><b><font face="Arial" size="2" color="#0000FF">
Ai bảo chăn trâu là khổ?</font></b></p>
<span class="subcontent">
<div align="right">
<table style="background-color: rgb(255, 255, 255)" align="right" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="170" id="table1">
<tr>
<td>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2">
<img src="http://beta.nld.com.vn/img/4565/52-chuyen-nam-Suu-2.jpg" border="1" align="right"></font></td>
</tr>
<tr>
<td class="commentimg">
<p align="center"><i><font face="Arial" size="2" color="#808080">
Chăn trâu Tranh của họa sĩ Thái Tuấn</font></i></td>
</tr>
</table>
</div>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2">Trong khoảng nửa đầu thế kỷ 20, ở
nước ta có một thế hệ học trò tiểu học ai cũng thuộc lòng bài đoản văn trong
sách Quốc văn giáo khoa thư nhan đề Ai bảo chăn trâu là khổ? Nói thuộc lòng
nghĩa là từ thuở ấu thơ cho đến khi tóc bạc, bài học ấy vẫn thấm sâu trong lòng.
Cho đến thời kháng chiến chống Mỹ, bài học ấy vẫn còn được nhà thơ Giang Nam bồi
hồi nhắc lại:</font></span></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2"><em>Thuở còn thơ ngày hai buổi
đến trường </em></font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2"><em>Yêu quê hương qua từng trang
sách nhỏ </em></font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2"><em>Ai bảo chăn trâu là khổ </em>
</font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2"><em>Tôi mơ màng nghe chim hót
trên cao...</em> </font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2">Nhạc sĩ Phạm Duy cũng đã mở đầu
bài Em bé quê bằng lời hát: Ai bảo chăn trâu là khổ, chăn trâu sướng lắm chứ...
Cả trong hội họa, ta cũng bắt gặp hình ảnh rất thảnh thơi qua bức tranh Chăn
trâu của Thái Tuấn. </font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2">Trong lịch sử, có không ít người
chăn trâu thành đạt. Thời Đông Châu liệt quốc ở Trung Hoa có ông Ninh Thích có
tài vương tá nhưng chưa gặp minh quân nên phải đi chăn trâu để chờ thời. Vua Tề
Hoàn Công ban ngày mới gặp Ninh Thích ngồi ca hát trên mình trâu, ngay tối hôm
đó đã thắp đuốc mang áo mão đến phong tước cho Ninh Thích để tỏ lòng chiêu hiền
đãi sĩ. Ở nước ta thì: </font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2"><em>Có ông Bộ Lĩnh họ Đinh </em>
</font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2"><em>Con quan thứ sử ở thành Hoa
Lư </em></font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2"><em>Khác thường từ thuở còn thơ
</em></font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2"><em>Rủ đoàn mục tử phất cờ bông
lau </em></font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2"><em>Dập dìu kẻ trước người sau
</em></font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2"><em>Trần ai đã thấy công hầu uy
dung... </em></font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2">(Việt Nam quốc sử diễn ca) </font>
</p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2">Ông Đào Duy Từ cũng có hoàn cảnh
giống ông Ninh Thích. Ông quê ở Thanh Hóa, là người có tài lớn nhưng ở Đàng
Ngoài không được trọng dụng bèn trốn vào Đàng Trong phò chúa Nguyễn. Lúc mới
vào, ông phải chăn trâu cho một điền chủ ở Bình Định, về sau được một vị đại
thần là Trần Đức Hòa gả con gái cho rồi tiến cử với Chúa Nguyễn Phúc Nguyên
(Chúa Sãi). Chúa gặp được ông, rất vừa ý, phong tước Hầu, trao ngay trọng chức
coi việc quân cơ. Ông đã để lại trên đất Quảng Bình hai công trình xây dựng là
lũy Thầy và lũy Trường Dục; để lại cho người dân Bình Định truyền thống nghệ
thuật hát bội và để lại trong văn học sử hai bài phú là Ngọa long cương vãn và
Tư dung vãn. </font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2">Trong sử sách Trung Hoa, có hai
người thường cưỡi trâu nhưng không chăn trâu: Đó là Tôn Tẩn và Lão Tử. Tôn Tẩn
là cháu nội Tôn Võ Tử, nhà quân sự lừng danh người nước Tề. Ông cùng Bàng Quyên
theo học thầy Quỷ Cốc Tử nhưng sau khi xuống núi, Tôn Tẩn bị Bàng Quyên mưu hại,
chặt hết cả hai bàn chân. Không có bàn chân thì không thể cưỡi ngựa được nên Tôn
Tẩn phải cưỡi trâu ra trận phá giặc. Thế mà trận nào cũng thắng, giết được Bàng
Quyên. Chuyện cưỡi trâu của Tôn Tẩn có dụng ý cho thấy rằng người có tài đại
tướng thì cái tài nằm ở mưu lược trong đầu óc chứ không phải nằm ở sức mạnh tay
chân của kẻ dõng phu. </font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2">Còn Lão Tử cũng là người sống
cùng thời đại với Khổng Tử. Nhưng nếu đạo Nho của Khổng Tử được xem là kim chỉ
nam của giai cấp thống trị thì ngược lại, Lão Tử rất đối lập với giai cấp thống
trị, coi việc thuế má như nạn trộm cướp, coi của cải như nguồn gốc của chiến
tranh loạn lạc. Ông chọn con trâu làm phương tiện đi lại, hẳn có ý cho thấy mình
không có nhu cầu giao du với giới quan quyền. </font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2">Đạo Phật nghiên cứu rất kỹ việc
chăn trâu, từ đó rút kinh nghiệm để giúp con người tu tâm dưỡng tính. Phái Thiền
tông thường dùng 10 bức tranh chăn trâu gọi là Thập mục ngưu đồ để hướng dẫn
phép tu dưỡng này. Tương truyền, tác giả bộ tranh quý này là đại sư Khuếch Am Sư
Viễn đời Tống xuất hiện từ năm 1150 rồi thất truyền, đến năm 1460 mới được tái
hiện trong bộ sưu tập tranh của họa sĩ người Nhật là Châu Văn. Bản gốc là tranh
đen trắng, sau này có người phỏng theo đó vẽ lại thành mười bức tranh màu nước
tuy rất bắt mắt nhưng ý tứ không sâu sắc bằng. Mười bức tranh có tên như sau:
<em>1) Tìm trâu; 2) Thấy dấu; 3) Thấy trâu; 4) Được trâu; 5) Dắt trâu; 6) Cưỡi
trâu về nhà; 7) Quên trâu còn người; 8) Người và trâu đều quên; 9) Trở về cội
nguồn; 10) Thõng tay vào chợ. </em></font></p>
<p align="justify"><font face="Arial" size="2">Con trâu trong Thập mục ngưu đồ
là con trâu ảo nhưng chăn dắt không dễ dàng chút nào. Chỉ khi đã thuần phục được
con Ngưu ma vương trong tâm tính của mình thì mới có thể thõng tay vào chợ mà
không sợ lấm bụi trần nhơ. </font></p>
<div align="center">
<table style="border-collapse: collapse" align="center" border="1" bordercolor="#ffffff" cellspacing="1" width="250" id="table2">
<tr>
<td width="250">
<p align="justify"><font face="Arial" size="2">
<img src="http://beta.nld.com.vn/img/4565/52-mh-dong-ho.jpg" align="center" border="0" vspace="2" width="250" height="503" hspace="2"></font></td>
</tr>
<tr>
<td class="commentimg" width="250">
<p align="center"><i><font face="Arial" size="2" color="#808080">Lão
Tử cởi trâu</font></i></td>
</tr>
</table>
</div>
<p class="author" align="right"><i><b><font face="Arial" size="2">Theo NLĐO</font></b></i></p>
</body>
</html>