Thời sôi nổi của một cựu tử tù

<html> <head> <meta http-equiv="Content-Language" content="en-us"> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1252"> <title>Di&#7877;n &#273;àn</title> </head> <body> <p align="center"><b><font face="Arial" size="2" color="#0000FF">Th&#7901;i sôi n&#7893;i c&#7911;a m&#7897;t c&#7921;u t&#7917; tù</font></b><span class="date-line" style="float: right; font-weight: normal; padding-top: 5px; color: rgb(141, 141, 141); "></span></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Nh&#7855;c &#273;&#7871;n nguyên T&#7893;ng th&#432; ký H&#7897;i Liên hi&#7879;p sinh viên - h&#7885;c sinh (SV-HS) khu Sài Gòn-Gia &#272;&#7883;nh Lê Quang V&#7883;nh, ng&#432;&#7901;i ta hay nh&#7899; &#273;&#7871;n bài th&#417;<span class="Apple-converted-space">&nbsp;</span><em>Ti&#7871;ng hát t&#7917; tù</em><span class="Apple-converted-space">&nbsp;</span>r&#7921;c l&#7917;a, &#273;anh thép c&#7911;a ông c&#7845;t lên t&#7915; sau song s&#7855;t…</font></p> <p style="line-height: 18px; " align="justify"><font face="Arial" size="2"> <strong>Tu&#7893;i xanh anh hùng</strong></font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Ti&#7871;p chúng tôi t&#7841;i nhà riêng là c&#259;n phòng nh&#7887; &#7903; l&#7847;u 3 m&#7897;t chung c&#432; c&#361; trên &#273;&#432;&#7901;ng Lý T&#7921; Tr&#7885;ng, Q.1, TP.HCM, ng&#432;&#7901;i c&#7921;u t&#7917; tù n&#259;m x&#432;a cho bi&#7871;t s&#7855;p t&#7899;i gia &#273;ình ông s&#7869; chuy&#7875;n ra s&#7889;ng &#7903; Hu&#7871;, là n&#417;i ông sinh ra và l&#7899;n lên.</font></p> <p style="margin-top: 0; margin-bottom: 0" align="justify">&nbsp;</p> <table align="center" style="border-collapse: collapse; width: 259px; height: 26px; " id="table1"> <tr> <td> <p style="line-height: 18px; text-align: center"> <font face="Arial" size="2"> <img alt="" src="http://www.thanhnien.com.vn/Pictures20113/Tieukhuong/01/p9a1moi.jpg" style="margin-right: 10px; "><br> <span style="color: #808080; font-style: italic">Giáo s&#432; Lê Quang V&#7883;nh (áo vest &#273;en - gi&#7919;a) và nh&#7919;ng h&#7885;c trò tr&#432;&#7901;ng Pétrus Ký n&#259;m x&#432;a. Ng&#432;&#7901;i &#273;&#7913;ng sát t&#432;&#7907;ng Petrus Ký (hàng trên cùng) là h&#7885;c sinh Nguy&#7877;n Minh Tri&#7871;t, nay là Ch&#7911; t&#7883;ch n&#432;&#7899;c</span></font></td> </tr> </table> <p style="line-height: 18px; " align="justify"><font face="Arial" size="2">M&#7899;i 14 tu&#7893;i, Lê Quang V&#7883;nh &#273;ã b&#7883; &#273;&#7883;ch b&#7855;t và b&#7883; tù giam 7 tháng vì ho&#7841;t &#273;&#7897;ng trong &#272;oàn HS kháng chi&#7871;n t&#7841;i Hu&#7871;. &#272;&#7871;n n&#259;m 1955, V&#7883;nh &#273;&#7853;u tú tài toàn ph&#7847;n nh&#432;ng không &#273;i h&#7885;c mà tham gia làm báo cách m&#7841;ng (Báo Ngày Mai) v&#7899;i vai trò th&#432; ký tòa so&#7841;n. L&#7847;n này, V&#7883;nh l&#7841;i b&#7883; b&#7855;t và ch&#7883;u c&#7843;nh tù giam 1 n&#259;m.</font></p> <p style="line-height: 18px; " align="justify"><font face="Arial" size="2">B&#7883; c&#7845;m ho&#7841;t &#273;&#7897;ng cách m&#7841;ng t&#7841;i Hu&#7871;, n&#259;m 1957, chàng trai 21 tu&#7893;i Lê Quang V&#7883;nh chuy&#7875;n vào Sài Gòn. T&#7841;i &#273;ây, anh tham gia &#272;oàn Thanh niên Lao &#273;&#7897;ng và &#273;&#7871;n n&#259;m 24 tu&#7893;i &#273;&#432;&#7907;c k&#7871;t n&#7841;p vào &#272;&#7843;ng. Khu &#7911;y Sài Gòn - Gia &#272;&#7883;nh ch&#7881; &#273;&#7883;nh anh làm Bí th&#432; chi b&#7897; SV các tr&#432;&#7901;ng &#272;H &#7903; Sài Gòn, sau &#273;ó gi&#7919; ch&#7913;c v&#7909; T&#7893;ng th&#432; ký H&#7897;i Liên hi&#7879;p SV-HS khu Sài Gòn-Gia &#272;&#7883;nh. 24 tu&#7893;i, anh t&#7889;t nghi&#7879;p th&#7911; khoa tr&#432;&#7901;ng &#272;H S&#432; ph&#7841;m Sài Gòn (khoa Toán) và hoàn thành v&#259;n b&#7857;ng chính quy C&#7917; nhân Giáo khoa Toán h&#7885;c do tr&#432;&#7901;ng &#272;H Khoa h&#7885;c Sài Gòn c&#7845;p. Trong th&#7901;i gian &#273;ó, anh ghi danh h&#7885;c thêm nh&#7919;ng tr&#432;&#7901;ng khác nh&#432; &#272;H Lu&#7853;t khoa, &#272;H V&#259;n khoa Sài Gòn, ch&#7911; y&#7871;u là &#273;&#7875; liên h&#7879;, quy t&#7909; SV nhi&#7873;u tr&#432;&#7901;ng trong thành ph&#7889;. Do &#273;&#7895; th&#7911; khoa nên Lê Quang V&#7883;nh &#273;&#432;&#7907;c quy&#7873;n ch&#7885;n tr&#432;&#7901;ng d&#7841;y h&#7885;c. Và ngôi tr&#432;&#7901;ng danh giá hàng &#273;&#7847;u mi&#7873;n Nam h&#7891;i &#7845;y là tr&#432;&#7901;ng Trung h&#7885;c Pétrus Ký Sài Gòn (nay là tr&#432;&#7901;ng THPT chuyên Lê H&#7891;ng Phong TP.HCM - PV) &#273;ã chào &#273;ón Lê Quang V&#7883;nh vào &#273;&#7897;i ng&#361; giáo s&#432; c&#7917; nhân th&#7901;i &#273;ó còn r&#7845;t hi&#7871;m hoi.</font></p> <table align="right" style="border-collapse: collapse; width: 93px; height: 26px; " id="table2"> <tr> <td> <p style="line-height: 18px; text-align: center"> <font face="Arial" size="2"> <img alt="" src="http://www.thanhnien.com.vn/Pictures20113/Tieukhuong/01/p9a2moi.jpg" style="margin-right: 10px; "><br> <span style="color: #808080; font-style: italic">Nguyên Bí th&#432; T.&#431; &#272;oàn, Ch&#7911; t&#7883;ch H&#7897;i LHTN VN Lê Quang V&#7883;nh &#7903; tu&#7893;i 75 </span></font></td> </tr> </table> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Mùa hè n&#259;m 1961, theo yêu c&#7847;u c&#7911;a Khu &#7911;y, giáo s&#432; Lê Quang V&#7883;nh ra c&#259;n c&#7913; c&#7911;a Khu &#272;oàn Sài Gòn - Gia &#272;&#7883;nh &#273;&#7875; chu&#7849;n b&#7883; thoát ly. T&#7915; n&#417;i &#273;ây, ông vi&#7871;t báo cáo g&#7917;i SV qu&#7889;c t&#7871; và báo cáo phong trào &#273;&#7845;u tranh c&#7911;a SV mi&#7873;n Nam. Hai b&#7843;n báo cáo ch&#432;a k&#7883;p g&#7917;i &#273;i thì g&#7863;p &#273;&#7883;ch càn. Lê Quang V&#7883;nh và m&#7897;t s&#7889; &#273;&#7891;ng chí ch&#7841;y vô b&#432;ng &#272;&#7913;c Hu&#7879; (t&#7881;nh Long An). &#272;&#7883;ch tìm th&#7845;y tài li&#7879;u và phát hi&#7879;n giáo s&#432; tr&#432;&#7901;ng Pétrus Ký Lê Quang V&#7883;nh chính là ng&#432;&#7901;i &#273;ã vi&#7871;t hai b&#7843;n báo cáo nói trên v&#7899;i ch&#7913;c danh “T&#7893;ng th&#432; ký H&#7897;i Liên hi&#7879;p SV-HS khu Sài Gòn-Gia &#272;&#7883;nh”. T&#7841;i Tòa án quân s&#7921; &#273;&#7863;c bi&#7879;t c&#7911;a chính quy&#7873;n Sài Gòn di&#7877;n ra vào ngày 23.5.1962, ông b&#7883; khép án t&#7917; hình. Nh&#432; v&#7853;y, “ti&#7875;u &#273;&#7897;i” c&#7911;a Lê Quang V&#7883;nh g&#7891;m 12 thanh niên, HS ch&#7883;u nh&#7919;ng m&#7913;c án hà kh&#7855;c: t&#7917; hình (4 ng&#432;&#7901;i), chung thân (4), m&#7913;c án tù t&#7915; 5-15 n&#259;m (4). V&#7873; s&#7921; ki&#7879;n này, nhà th&#417; T&#7889; H&#7919;u có làm bài th&#417;<span class="Apple-converted-space">&nbsp;</span><em>Ti&#7875;u &#273;&#7897;i anh hùng</em><span class="Apple-converted-space">&nbsp;</span>v&#7899;i nh&#7919;ng câu:<span class="Apple-converted-space">&nbsp;</span><em>Lê Quang V&#7883;nh và các anh/Ti&#7875;u &#273;&#7897;i anh hùng c&#7911;a tu&#7893;i xanh/M&#432;&#7901;i hai tên m&#7841;nh nh&#432; tên l&#7917;a/Ch&#7845;p h&#7871;t g&#432;&#417;m treo, án t&#7917; hình...</em></font></p> <p style="line-height: 18px; " align="justify"><font face="Arial" size="2">G&#7847;n 1 tháng sau ngày x&#7917;, &#273;&#7841;i tá &#7911;y viên chính quy&#7873;n Sài Gòn Lê V&#259;n Khoa &#273;&#7871;n t&#7853;n ng&#7909;c t&#7917; hình &#7903; khám Chí Hòa g&#7885;i là th&#259;m và &#273;&#432;a cho ông m&#7897;t cây bút, m&#7897;t t&#7901; gi&#7845;y tr&#7855;ng b&#7843;o làm &#273;&#417;n xin T&#7893;ng th&#7889;ng Ngô &#272;ình Di&#7879;m ân xá. “Tôi &#273;ã dùng cây bút &#7845;y vi&#7871;t lên t&#7901; gi&#7845;y &#7845;y bài th&#417; Ti&#7871;ng hát t&#7917; tù, r&#7891;i lén g&#7917;i ra bên ngoài theo m&#7897;t &#273;&#432;&#7901;ng dây bí m&#7853;t mà tôi ti&#7871;p c&#7853;n &#273;&#432;&#7907;c. Th&#7853;t không ng&#7901; bài th&#417; &#7845;y &#273;ã ra t&#7853;n Hà N&#7897;i ch&#7881; trong vòng m&#7845;y tu&#7847;n sau &#273;ó, và &#272;ài Ti&#7871;ng nói VN &#273;ã qu&#7843;ng bá bài th&#417; ra kh&#7855;p &#273;&#7845;t n&#432;&#7899;c”, ông k&#7875;. Bao l&#7899;p thanh niên yêu n&#432;&#7899;c th&#7901;i &#7845;y thu&#7897;c n&#7857;m lòng bài th&#417; c&#7911;a ông b&#7903;i nh&#7919;ng câu chân tình mà r&#7921;c l&#7917;a, nh&#432;:<span class="Apple-converted-space">&nbsp;</span><em>&#272;i cho tr&#7885;n con &#273;&#432;&#7901;ng &#273;i quá n&#7917;a/V&#7919;ng ni&#7873;m tin s&#7855;t &#273;á &#273;&#7901;i &#273;&#7901;i/Quân thù dù gi&#7871;t &#273;&#432;&#7907;c m&#7897;t mình tôi/&#272;âu gi&#7871;t &#273;&#432;&#7907;c c&#7843; loài ng&#432;&#7901;i &#273;ang &#273;&#7913;ng d&#7853;y?/ Trao &#273;&#7891;ng chí tâm tình tôi &#273;&#7845;y/Tr&#432;&#7899;c khi lên máy chém c&#7911;a quân thù.</em></font></p> <p style="line-height: 18px; " align="justify"><font face="Arial" size="2"> <strong>&#272;ôi chân không m&#7887;i m&#7879;t</strong></font></p> <p style="line-height: 18px; " align="justify"><font face="Arial" size="2">Lê Quang V&#7883;nh ch&#7883;u c&#7843;nh tù &#273;ày kh&#7889;c li&#7879;t nhi&#7873;u n&#259;m &#7903; Côn &#272;&#7843;o cho &#273;&#7871;n ngày 1.5.1975 (ngày Côn &#272;&#7843;o hoàn toàn gi&#7843;i phóng). T&#7841;i H&#7897;i ngh&#7883; hi&#7879;p th&#432;&#417;ng th&#7889;ng nh&#7845;t l&#7921;c l&#432;&#7907;ng thanh niên VN, Lê Quang V&#7883;nh &#273;&#432;&#7907;c b&#7847;u làm Ch&#7911; t&#7883;ch &#7910;y ban T.&#431; H&#7897;i Liên hi&#7879;p Thanh niên (LHTN) VN su&#7889;t trong kho&#7843;ng th&#7901;i gian dài, t&#7915; n&#259;m 1976 cho &#273;&#7871;n n&#259;m 1988. Trong th&#7901;i gian &#273;ó, ông &#273;&#7843;m nhi&#7879;m m&#7897;t s&#7889; ch&#7913;c v&#7909; khác nh&#432;: Giám &#273;&#7889;c S&#7903; GD - &#272;T TP.HCM; Bí th&#432; T.&#431; &#272;oàn; Th&#432;&#7901;ng v&#7909; &#272;&#7863;c khu &#7911;y Bà R&#7883;a - V&#361;ng Tàu kiêm Bí th&#432; Qu&#7853;n &#7911;y Côn &#272;&#7843;o…</font></p> <p style="line-height: 18px; " align="justify"><font face="Arial" size="2">“Ph&#7843;i nói r&#7857;ng, th&#7901;i làm công tác &#272;oàn - H&#7897;i LHTN là giai &#273;o&#7841;n ho&#7841;t &#273;&#7897;ng sôi n&#7893;i nh&#7845;t c&#7911;a tôi. &#272;&#7845;t n&#432;&#7899;c lúc &#7845;y &#273;ánh M&#7929; v&#7915;a xong l&#7841;i &#273;ánh &#273;u&#7893;i Tàu, ti&#7871;p &#273;&#7871;n góp ph&#7847;n gi&#7843;i phóng n&#432;&#7899;c b&#7841;n Campuchia kh&#7887;i n&#7841;n di&#7879;t ch&#7911;ng Pol Pot. Cu&#7897;c s&#7889;ng r&#7845;t thi&#7871;u th&#7889;n, khó kh&#259;n, &#273;ôi khi còn th&#7875; hi&#7879;n s&#7921; duy ý chí nh&#432;ng tinh th&#7847;n cách m&#7841;ng h&#7915;ng h&#7921;c kh&#7855;p n&#417;i. Phong trào “Ba s&#7861;n sàng” lúc &#273;ó v&#7851;n còn phát tri&#7875;n r&#7845;t m&#7841;nh. Bài hát Em &#7903; nông tr&#432;&#7901;ng, em ra biên gi&#7899;i c&#7911;a Tr&#7883;nh Công S&#417;n &#273;ã ph&#7843;n ánh r&#7845;t &#273;úng tinh th&#7847;n th&#7901;i &#273;&#7841;i khi &#7845;y”, nguyên Bí th&#432; T.&#431; &#272;oàn, Ch&#7911; t&#7883;ch H&#7897;i LHTN VN Lê Quang V&#7883;nh nói.</font></p> <p style="line-height: 18px; " align="justify"><font face="Arial" size="2">Trong th&#7901;i gian &#273;ó, ông r&#7845;t chú tr&#7885;ng vi&#7879;c t&#7853;p h&#7907;p t&#7847;ng l&#7899;p thanh niên lao &#273;&#7897;ng t&#7921; do, thanh niên &#273;&#432;&#7901;ng ph&#7889;. &#272;i công tác t&#7841;i C&#7847;n Th&#417;, ông c&#361;ng t&#7893; ch&#7913;c sinh ho&#7841;t cho nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i ch&#7841;y xe ôm, xe lôi. Cánh “bác tài tr&#7867;” này t&#7887; ra r&#7845;t thích thú, vinh d&#7921; khi &#273;&#432;&#7907;c k&#7871;t n&#7841;p làm h&#7897;i viên. Vì v&#7853;y, sau m&#7895;i chi&#7871;c xe, h&#7885; &#273;&#7873;u t&#7921; hào g&#7855;n t&#7845;m b&#7843;ng “H&#7897;i LHTN VN”.</font></p> <p style="line-height: 18px; " align="justify"><font face="Arial" size="2">Theo ông, thanh niên ngày nay n&#7855;m gi&#7919; nhi&#7873;u ph&#432;&#417;ng ti&#7879;n hi&#7879;n &#273;&#7841;i nh&#432;ng l&#7841;i thi&#7871;u kinh nghi&#7879;m s&#7889;ng, kinh nghi&#7879;m phân bi&#7879;t x&#7845;u-t&#7889;t, b&#7841;n-thù. Chính vì th&#7871;, l&#7899;p tr&#7867; c&#7847;n s&#7921; h&#7895; tr&#7907; c&#7911;a nh&#7919;ng th&#7871; h&#7879; &#273;i tr&#432;&#7899;c. “&#272;&#7875; tránh ng&#7897; nh&#7853;n, nên bi&#7871;t r&#7857;ng m&#7897;t ý t&#432;&#7903;ng t&#7889;t &#273;&#7865;p nh&#432; th&#7871; nào thì c&#361;ng ph&#7843;i phù h&#7907;p v&#7899;i th&#7921;c ti&#7877;n”, ông nh&#7855;n nh&#7911;.</font></p> <p style="line-height: 18px" align="right"><font face="Arial" size="2"><b>NH&#431; L&#7882;CH</b></font></p> <p style="line-height: 18px" align="right"><font face="Arial" size="2"><i><b> Theo TNO</b></i></font></p> </body> </html>

BÌNH LUẬN

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Chiều ngày 12-02, tại TP. Thủ Đức và các quận, huyện trên địa bàn thành phố, Hội trại Tòng quân 2025 đã diễn ra với sự tham gia của hàng ngàn đoàn viên, thanh niên và các tân binh chuẩn bị lên đường nhập ngũ. Hội trại là dịp để động viên các tân binh, tạo không khí phấn khởi, giúp các bạn trẻ sẵn sàng bước vào môi trường quân đội với tinh thần tự hào và trách nhiệm cao cả.

Agile Việt Nam
;