<html><head><meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1252"</head><body>
<h1 style="text-align:center"><span style="font-size:18px"><span style="color:#FF0000"><strong>XÂY DỰNG VĂN HÓA SỐNG CHO GIỚI TRẺ THÀNH PHỐ TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY</strong></span></span></h1>
<p style="text-align:right"> <span style="color:#0000CD"><span style="font-size:14px"> <strong>TS. NGUYỄN THỊ THANH KIỀU</strong></span></span></p>
<p style="text-align:right"><span style="font-size:14px"><em>Nguyên Phó Trưởng Ban Tuyên </em><em>g</em><em>iáo Thành ủy TP. Hồ Chí Minh</em></span></p>
<p style="text-align:center"><img alt="" src="http://www.thanhdoan.hochiminhcity.gov.vn/ThanhDoan/webtd/Content/news/2020/2/33172/DSC_0171.jpg" style="height:534px; width:800px" /></p>
<p style="text-align:center"><span style="font-size:12px"><em>Lễ cưới tập thể - một hoạt động góp phần tôn vinh nét đẹp văn hóa Việt Nam và góp phần giúp cho giới trẻ xây dựng gia đình hạnh phúc - Ảnh: Tư liệu Thành Đoàn</em></span></p>
<p style="text-align:justify"><strong><span style="font-size:14px">Xây dựng và phát triển văn hóa là khái niệm rất rộng và là công việc đòi hỏi phải có sự chung tay của toàn xã hội. Theo tinh thần Nghị quyết số 33-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng thì đó là nâng cao nhận thức cũng như hành động để cho đời sống văn hóa của người dân ngày một tốt hơn bao gồm giữ gìn và phát huy những giá trị đạo đức truyền thống, xây dựng những chuẩn mực văn hóa mới; tạo ra những sản phẩm văn hóa có tính giáo dục và đáp ứng yêu cầu hưởng thụ của người dân; phát triển các thiết chế văn hóa phù hợp với sự tiến bộ không ngừng của đất nước.</span></strong></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px">Phạm vi của bài viết này chỉ đề cập đến việc hình thành và định hướng cho việc xây dựng văn hóa sống cho giới trẻ thành phố, đồng nghĩa với chú trọng đến yếu tố nguồn nhân lực chủ yếu cho sự phát triển bền vững của đất nước hiện nay và tương lai.</span></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px">Sẽ là một sự khó tính và không phù hợp nếu những thế hệ đi trước đề ra cho thế hệ trẻ hiện nay những yêu cầu văn hóa chuẩn mực mà mình đã trải qua dưới từng góc nhìn khác nhau. Đó là việc học hành đỗ đạt, có một vị trí được “trọng thị” trong xã hội làm rạng rỡ gia đình, dòng họ đối với nam giới; đó là sự khéo léo, đảm đang, công dung ngôn hạnh, chu toàn việc nhà đối với nữ giới. Gần hơn nữa, khi xã hội ngày càng phát triển, có sự bình đẳng nam nữ thì cũng phát sinh việc đánh giá con người bằng khả năng tạo ra và sử dụng nguồn tài chính, bằng địa vị xã hội, hay nói khác hơn là văn hóa sống đã bắt đầu chịu tác động của kinh tế thị trường.</span></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px">Rất nhiều yếu tố hình thành nên nhân cách sống của người trẻ mà ta có thể nhắc đến nhưng không phân tích sâu bởi vì đó là nền tảng cơ bản ban đẩu mà cá nhân được thừa hưởng như truyền thống gia đình với mối quan hệ giữa ông bà, cha mẹ, anh chị em…; giáo dục ban đầu với mối quan hệ thầy trò, bạn bè và phương thức, nội dung học tập... Mong rằng mỗi chủ thể của giai đoạn này quan tâm đúng mức để giới trẻ có được hành trang đầu đời tốt nhất.</span></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px">Bước vào tuổi thanh niên, giới trẻ phải tự chịu trách nhiệm đối với bản thân mình và phải tự hoàn thiện để thích ứng với sự phát triển của cá nhân và xã hội.</span></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px"><strong><em>X</em></strong><strong><em>ã hội nói chung và thành phố ta nói riêng đang đặt ra những yêu cầu gì với nguồn nhân lực trẻ?</em></strong></span></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px">Chúng ta đang sống trong thời đại thực sự hội nhập, một sự kiện xảy ra trên phạm vi thế giới đều ít nhiều tác động đến chúng ta, đặc biệt là sự gia tăng nhanh chóng của các thành tựu khoa học kỹ thuật. Lướt qua một số giải Nobel mới nhất được trao trong năm 2019, cho thấy các nghiên cứu trên thế giới rất gần gũi với cuộc sống và đối với đất nước Việt Nam ta, đó không chỉ là những nghiên cứu lý thuyết mà còn có những ứng dụng cần thiết cho con người: Giải Nobel Hóa học trao cho công trình phát triển pin lithium-ion, an toàn hơn so với pin lithium nguyên chất; Nobel Kinh tế tôn vinh công trình nghiên cứu về giảm nghèo toàn cầu, ba chủ nhân của giải thưởng này đã chứng minh bài toán giảm nghèo trên toàn cầu có thể được giải quyết như thế nào thông qua cách chia vấn đề này thành nhiều câu hỏi nhỏ hơn và cụ thể hơn dành cho các cấp độ cá nhân hoặc nhóm; Nobel Y Sinh học dành cho công trình về mức độ oxy ảnh hưởng đến chức năng sinh lý và chuyển hóa tế bào, những khám phá này cũng mở đường cho những chiến lược mới đầy hứa hẹn để chống thiếu máu, ung thư và nhiều bệnh khác; Nobel Vật lý trao cho hai công trình nghiên cứu đóng góp vào sự hiểu biết về sự tiến hóa của vũ trụ và vị trí của trái đất trong vũ trụ. </span></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px">Những thông tin này để giới trẻ đặt cho mình mục tiêu <em>nâng cao trí tuệ để nghiên cứu được nhưng công trình thiết thực cho người Việt Nam và mang tầm vóc quốc tế.</em> Nâng cao trí tuệ còn phải đặt vào bối cảnh của địa phương mình để có được môi trường đóng góp hiệu quả đóng góp. Ví dụ, Thành phố ta đang tập trung xây dựng để trở thành một thành phố thông minh; chương trình xây dựng Khu đô thị sáng tạo; các chương trình, công trình trọng điểm phục vụ cho mục tiêu phát triển bền vững của Thành phố, rất cần nguồn nhân lực có đầy đủ năng lực, kiến thức.</span></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px">Nguồn nhân lực trẻ không chỉ tập trung vào lĩnh vực nghiên cứu, mà còn cần thiết có mặt ở khắp nơi, là những người tiên phong khởi nghiệp, những người biết phát huy sáng kiến, ứng dụng kỹ thuật, công nghệ mới trong kinh doanh sản xuất, tại các công trình xây dựng; là những thầy cô giáo giỏi trong trường học; những y, bác sĩ tận tâm, luôn tìm tòi học hỏi để chăm lo tốt nhất cho sức khỏe con người... Như vậy một mục tiêu tuy không mới nhưng luôn luôn phải thực hiện, vượt qua chính mình nếu không muốn bị đứng lại, thậm chí thụt lùi trong xã hội, mục tiêu<em> tự rèn luyện nâng cao tay nghề và đạo đức nghề nghiệp</em> theo chuẩn mực của ngành nghề mình đang đeo đuổi.</span></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px">Một yêu cầu mà thường được đưa ra đầu tiên đối với mọi công dân nói chung và công dân trẻ nói riêng, đó là <em>lòng yêu nước, rèn luyện đạo đức cách mạng</em>. Ở đây, người viết đặt sau cùng với ý nghĩa cá nhân phải tự nhận thức được điều này khi đã phấn đấu vươn lên trong cuộc sống và nghề nghiệp tại một môi trường thuận lợi cho sự phát triển của cá nhân và gia đình mình, cần phải biết bảo vệ, giữ gìn và vun bồi cho môi trường sống, làm việc, và được cống hiến hiệu quả. Đó chính là yêu cầu thiêng liêng nhất, xuất phát từ trái tim, được vun bồi bằng nền tảng cơ bản ban đầu, giáo dục từ xã hội và nhận thức của chính bản thân. </span></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px">Sự kỳ vọng với thế hệ trẻ chắc chắn rất nhiều và sẽ được bổ sung trong từng giai đoạn nhằm thích ứng với sự phát triển đi lên của đất nước và Thành phố, <strong><em>vậy</em></strong> <strong><em>g</em></strong><strong><em>iới trẻ </em></strong><strong><em>cần </em></strong><strong><em>làm gì</em></strong> để đáp ứng với những kỳ vọng đó? Phải nói rằng, hiện nay có rất nhiều yếu tố tác động đến giới trẻ, có cái hay, có cái dở. Cho nên sự trưởng thành trong nhận thức của người trẻ là điều quan trọng, trưởng thành để tự nhận thức được tốt xấu, nhận thức đúng sai với sự lý giải tích cực. Xác định rõ điều này sẽ xây dựng được ý thức phấn đấu và hành động để hoàn thiện bản thân về nhân cách sống, về trí lực, sức lực để xây dựng cuộc sống tốt đẹp cho bản thân, gia đình và đóng góp hiệu quả cho xã hội. Muốn trưởng thành thì phải học, học ở nhà trường, học ở nơi sinh sống, học ở nơi làm việc, học có thầy hướng dẫn, tự học thông qua những điều hay đẹp quanh mình. Từ những điều hay tiếp thu được còn phải biết phổ biến, hỗ trợ cho người khác, phát huy sức mạnh tập thể để cái hay cái đẹp được nhân rộng nhiều hơn.</span></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px">Trong sự kỳ vọng, <strong><em>x</em></strong><strong><em>ã hội </em></strong><strong><em>cũng rất cần tạo điều kiện để các phẩm chất tốt đẹp của thế hệ trẻ phát huy</em></strong>. Xuất phát từ cội rễ lịch sử, văn hoá dân tộc ta - một dân tộc giàu lòng yêu nước và bác ái cần cù, thông minh, sáng tạo, có tình, có nghĩa, hiếu học..., cần có nhiều hình thức để những điều tốt đẹp này thấm sâu vào giới trẻ. Việc này đã được thực hiện nhiều năm qua bằng các hình thức do Đoàn Thanh niên tổ chức như về nguồn, thăm di tích lịch sử, địa chỉ đỏ, hoạt động uống nước nhớ nguồn. Các cơ quan văn hóa cần quan tâm để xuất bản, quảng bá nhiều hơn các sáng tác văn học, các chương trình có nội dung giáo dục truyền thống và niềm tự hào về các thành tựu trong bảo vệ và xây dựng đất nước. Thông qua nhiều kênh quảng bá, sức lan tỏa đến thế hệ trẻ sẽ rộng rãi hơn, hiệu quả giáo dục nhận thức, niềm tự hào và thu hút thanh niên sẽ tốt hơn.</span></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px">Bên cạnh giáo dục truyền thống và thông tin về sự phát triển của đất nước, Thành phố rất cần xây dựng hệ thống thông tin nhiều lĩnh vực qua các trang mạng để định hướng cho thanh niên có thể tự đánh giá mình, chọn ngành nghề, hướng phát triển bản thân phù hợp với năng lực và nhu cầu việc làm của Thành phố. Được thực hành đúng những điều mình được đào tạo và yêu thích là một niềm hạnh phúc của giới trẻ khi bước vào đời, giúp người trẻ lạc quan trong cuộc sống, từ đó đủ năng lực điều chỉnh mình trước những tác động xấu.</span></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px">Thế hệ trẻ không chỉ có trách nhiệm kế thừa truyền thống mà các thế hệ cha anh đã tạo lập, có trách nhiệm với hiện tại của đất nước, mà còn ý thức về tương lai, về trách nhiệm với thế hệ tiếp theo. Từ ý nghĩa đó, Thành phố cần có giải pháp để cho giới trẻ quan tâm đến xây dựng gia đình hạnh phúc, giữ gìn nền tảng gia đình, nuôi dạy tốt con cái. Để làm được điều này, Thành phố cần tạo cơ hội việc làm giúp người trẻ có việc làm ổn định để đảm bảo ngân sách gia đình; xây dựng và hoàn thiện các thiết chế giáo dục, y tế cũng như an toàn xã hội để công dân trẻ an tâm với môi trường mình và gia đình đang sống, khơi được sự tích cực tối đa trong công việc của mình.</span></p>
<p style="text-align:justify"><span style="font-size:14px">Thanh niên là lực lượng luôn được quan tâm đúng mức. Ngay sau phần nói về Đảng, Di chúc Bác Hồ đã đề cập lực lượng này và căn dặn: “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”. Thực tế cho thấy Đảng ta đã hết lòng chăm lo cho thế hệ trẻ, lớp trẻ ngày nay cần có mối tương tác tích cực để không những xứng đáng với sự tin tưởng của các thế hệ trước mà còn chính là tạo hạnh phúc cho mình và các thế hệ mai sau ./.</span></p>
<p style="text-align:right"><strong><span style="font-size:14px">N.T.T.K</span></strong></p>
</body></html>