Đường Trường Sơn - Ký ức thời hoa lửa: Có một người mù tải đạn

<html> <head> <meta http-equiv="Content-Language" content="en-us"> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1252"> <title>&#272;&#432;&#7901;ng Tr&#432;&#7901;ng S&#417;n - Ký &#7913;c th&#7901;i ho</title> </head> <body> <p align="left"><span id="PageContent_News_NewsDetail"> <font face="Arial" size="2"><b>&#272;&#432;&#7901;ng Tr&#432;&#7901;ng S&#417;n - Ký &#7913;c th&#7901;i hoa l&#7917;a</b></font></span></p> <p align="center"><b><font face="Arial" size="2" color="#0000FF">Bài 6: Có m&#7897;t ng&#432;&#7901;i mù t&#7843;i &#273;&#7841;n</font></b></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2"><em>Trong kháng chi&#7871;n ch&#7889;ng M&#7929; c&#7913;u n&#432;&#7899;c, &#273;ã có hàng ch&#7909;c v&#7841;n con em &#273;&#7891;ng bào các dân t&#7897;c s&#7889;ng trên Tr&#432;&#7901;ng S&#417;n t&#7921; nguy&#7879;n tham gia vào &#273;&#7897;i quân gùi hàng v&#7853;n chuy&#7875;n &#273;&#7841;n d&#432;&#7907;c, l&#432;&#417;ng th&#7921;c trên tuy&#7871;n &#273;&#432;&#7901;ng Tr&#432;&#7901;ng S&#417;n vào chi&#7871;n tr&#432;&#7901;ng, góp ph&#7847;n &#273;ánh th&#7855;ng gi&#7863;c M&#7929;, gi&#7843;i phóng mi&#7873;n Nam, th&#7889;ng nh&#7845;t &#273;&#7845;t n&#432;&#7899;c. Trong s&#7889; &#273;ó, có m&#7897;t ng&#432;&#7901;i con K’tu anh hùng, m&#7863;c dù &#273;ôi m&#7855;t b&#7883; mù, v&#7851;n tham gia gùi v&#7853;n chuy&#7875;n hàng tr&#259;m t&#7845;n &#273;&#7841;n d&#432;&#7907;c và l&#432;&#417;ng th&#7921;c. &#272;ó chính là Al&#259;ng Bhu&#7889;ch (sinh n&#259;m 1931,&nbsp; &#7903; thôn Aruung, xã Bhalêê, huy&#7879;n Tây Giang, Qu&#7843;ng Nam).</em></font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2"><em>Chúng tôi tìm v&#7873; thôn Aruung &#273;&#7875; “m&#7909;c s&#7903; th&#7883;” m&#7897;t ng&#432;&#7901;i mù mà có th&#7875; v&#432;&#7907;t Tr&#432;&#7901;ng S&#417;n gùi thành công hàng ngàn chuy&#7871;n hàng, nh&#432; ông Bí th&#432; Huy&#7879;n &#7911;y Tây Giang Nguy&#7877;n H&#7919;u Sáng nói: “N&#7871;u không g&#7863;p Al&#259;ng Bhu&#7889;ch thì không th&#7875; tin nh&#7919;ng vi&#7879;c ông làm là vi&#7879;c m&#7897;t ng&#432;&#7901;i mù có th&#7875; làm &#273;&#432;&#7907;c!”…</em></font></p> <blockquote style="margin-right: 0px" dir="ltr"> <p align="justify"><font face="Arial" size="2"><strong>&#272;&#7913;a con c&#7911;a bóng &#273;êm</strong></font></p> </blockquote> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Sinh ra trong m&#7897;t gia &#273;ình K’tu nghèo gi&#7919;a &#273;&#7841;i ngàn Tr&#432;&#7901;ng S&#417;n kh&#7855;c nghi&#7879;t. T&#7915; thu&#7903; lên ba, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch &#273;ã ph&#7843;i s&#7889;ng trong s&#7921; ác li&#7879;t chi&#7871;n tranh và s&#7921; kh&#7889;n cùng c&#7911;a cu&#7897;c s&#7889;ng gi&#7919;a &#273;&#7841;i ngàn. Cha m&#7845;t s&#7899;m, t&#7915; nh&#7887;, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch &#273;ã ph&#7843;i t&#7921; l&#259;n l&#7897;n &#273;&#7875; ki&#7871;m cái &#259;n t&#7915; r&#7915;ng th&#7859;m. </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">N&#259;m 10 tu&#7893;i, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch b&#7883; mù &#273;ôi m&#7855;t sau m&#7897;t c&#417;n &#273;au m&#7855;t. B&#7855;t &#273;&#7847;u t&#7915; &#273;ó, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch không th&#7875; vào r&#7851;y, không th&#7875; &#273;i b&#7851;y con thú, tr&#7903; thành “&#273;&#7913;a con c&#7911;a bóng &#273;êm”.</font></p> <div align="right"> <table width="1" align="right" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" id="table1"> <tr> <td><font face="Arial" size="2"> <img src="http://sggp.org.vn/dataimages/original/2009/04/images287348_3a.jpg" width="180" border="0"> </font></td> </tr> <tr> <td class="Image"> <p align="center"><i><font color="#808080" face="Arial" size="2"> Al&#259;ng Bhu&#7889;ch &#273;ang ch&#417;i &#273;àn Tbre - nh&#7841;c c&#7909; c&#7893; truy&#7873;n c&#7911;a ng&#432;&#7901;i K’tu.</font></i></td> </tr> </table> </div> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Khi m&#7899;i b&#7883; mù, m&#7885;i sinh ho&#7841;t h&#7857;ng ngày Al&#259;ng Bhu&#7889;ch &#273;&#7873;u ph&#7843;i nh&#7901; bàn tay m&#7865;. C&#7843;m th&#7845;y &#273;&#432;&#7907;c s&#7921; kh&#7893; c&#7921;c trên &#273;ôi vai c&#7911;a m&#7865;, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch t&#7853;p tành làm m&#7897;t s&#7889; vi&#7879;c trong nhà. B&#7855;t &#273;&#7847;u t&#7915; chi&#7871;c g&#7853;y t&#7847;m vông, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch t&#7853;p dò &#273;&#432;&#7901;ng &#273;i l&#7841;i quanh xóm r&#7891;i ti&#7871;p &#273;&#7871;n là theo m&#7865; lên n&#432;&#417;ng r&#7851;y. &#272;i mãi thành quen, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch &#273;ã t&#7921; &#273;i lên n&#432;&#417;ng r&#7851;y, r&#7891;i t&#7921; &#273;i b&#7851;y con thú r&#7915;ng. </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Chính &#273;&#7841;i ngàn Tr&#432;&#7901;ng S&#417;n &#273;ã t&#7841;o nên m&#7897;t Al&#259;ng Bhu&#7889;ch v&#7899;i &#273;ôi chân nh&#432; sóc, &#273;ôi tay nh&#432; kh&#7881; và vóc dáng nh&#432; m&#7897;t con g&#7845;u kh&#7887;e m&#7841;nh. Cho &#273;&#7871;n m&#7897;t ngày, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch b&#7851;y &#273;&#432;&#7907;c m&#7897;t con thú mang v&#7873; tr&#432;&#7899;c s&#7921; ng&#7905; ngàng c&#7911;a m&#7885;i ng&#432;&#7901;i. </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Th&#7871; r&#7891;i, ti&#7871;ng súng c&#7911;a gi&#7863;c n&#7893; kh&#7855;p làng. C&#7911; khoai, c&#7911; s&#7855;n b&#7883; gi&#7863;c c&#432;&#7899;p. Nhà b&#7883; gi&#7863;c &#273;&#7889;t. Không nhìn th&#7845;y m&#7863;t gi&#7863;c ác nh&#432;ng Al&#259;ng Bhu&#7889;ch m&#432;&#7901;ng t&#432;&#7907;ng &#273;&#432;&#7907;c s&#7921; tàn b&#7841;o c&#7911;a gi&#7863;c và trong lòng dâng lên lòng thù h&#7853;n. Gi&#7853;n l&#7855;m, mu&#7889;n dùng cung n&#7887; &#273;&#7875; b&#7855;n ch&#7871;t nh&#7919;ng tên gi&#7863;c nh&#432;ng &#273;ành b&#7845;t l&#7921;c. </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">&#272;&#7871;n khi nghe b&#7897; &#273;&#7897;i C&#7909; H&#7891; kêu g&#7885;i &#273;&#7891;ng bào K’tu tham gia v&#7853;n chuy&#7875;n hàng hóa, l&#432;&#417;ng th&#7921;c, &#273;&#7841;n d&#432;&#7907;c cho b&#7897; &#273;&#7897;i &#273;ánh gi&#7863;c, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch xung phong &#273;&#259;ng ký làm dân công. “C&#7843; b&#7897; &#273;&#7897;i và ng&#432;&#7901;i làng b&#7843;o Tr&#432;&#7901;ng S&#417;n d&#7889;c cao, v&#7921;c sâu ng&#432;&#7901;i sáng m&#7855;t còn ch&#432;a làm &#273;&#432;&#7907;c hu&#7889;ng gì ng&#432;&#7901;i mù nh&#432; tôi nh&#432;ng tôi kiên quy&#7871;t b&#7843;o tôi làm &#273;&#432;&#7907;c và h&#7885; &#273;&#7891;ng ý” - Al&#259;ng Bhu&#7889;ch tâm s&#7921;. </font></p> <blockquote style="margin-right: 0px" dir="ltr"> <p align="justify"><font face="Arial" size="2"><strong>Làm &#273;&#432;&#7907;c nh&#432; ng&#432;&#7901;i sáng m&#7855;t</strong></font></p> </blockquote> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">N&#259;m 1958, t&#7915; xã A V&#432;&#417;ng, huy&#7879;n Hiên (nay là huy&#7879;n Tây Giang, Qu&#7843;ng Nam - PV), ông b&#7855;t &#273;&#7847;u tham gia v&#7853;n chuy&#7875;n hàng hóa, l&#432;&#417;ng th&#7921;c và v&#361; khí chi vi&#7879;n cho chi&#7871;n tr&#432;&#7901;ng mi&#7873;n Nam. Gùi trên l&#432;ng, g&#7853;y trên tay, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch cùng hàng ngàn dân công các xã A V&#432;&#417;ng, A Nông, Ba&#273;un, C’ghiêr, Ca Nung và xã Ba, xã T&#432;... v&#432;&#7907;t nh&#7919;ng con d&#7889;c cao nh&#432; Apác, &#273;èo Coong Z&#7901;ng, qua sông L&#259;ng, d&#7889;c Ch’zách, Ch’r&#7871;ch r&#7891;i lên t&#7899;i d&#7889;c núi Tr’hy trên dãy Tr&#432;&#7901;ng S&#417;n &#273;&#7875; v&#7853;n chuy&#7875;n l&#432;&#417;ng th&#7921;c, &#273;&#7841;n d&#432;&#7907;c t&#7915; kho A Z&#7913;t (xã A V&#432;&#417;ng) lên các xã vùng cao, thu&#7897;c các &#273;i&#7875;m nh&#432; Aroch, A Bí (xã A Tiêng), Voòng, P’dâm (xã Tr’hy)... M&#7895;i gùi hàng n&#7863;ng 50 &#273;&#7871;n 60 kg, n&#7863;ng h&#417;n tr&#7885;ng l&#432;&#7907;ng c&#417; th&#7875; mình, nh&#432;ng Al&#259;ng Bhu&#7889;ch &#273;ã mi&#7879;t mài gùi t&#7915; ngày này qua n&#259;m khác &#273;&#7875; chi vi&#7879;n cho b&#7897; &#273;&#7897;i. </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">T&#7915; n&#259;m 1963 &#273;&#7871;n 1966, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch b&#7855;t &#273;&#7847;u gùi v&#361; khí, súng &#273;&#7841;n v&#7873; các &#273;i&#7875;m t&#7853;p k&#7871;t. Xu&#7845;t phát t&#7915; &#273;i&#7875;m tr&#7921;c Arót, xã A Nông &#273;i &#273;i&#7875;m tr&#7921;c Cr&#417;vch, xã Tiêng (nay là xã L&#259;ng, huy&#7879;n Tây Giang) trong vòng 12-13 tháng liên t&#7909;c. T&#7915; &#273;i&#7875;m tr&#7921;c Trung Mang, xã Ba (huy&#7879;n &#272;ông Giang ngày nay-PV) v&#7853;n chuy&#7875;n hàng &#273;&#7871;n T&#417; M&#417;h, tr&#7841;m Aréec thu&#7897;c các xã Canung, A V&#432;&#417;ng, Cghiên trong kho&#7843;ng 12 tháng.</font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">N&#259;m 1967, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch &#273;&#432;&#7907;c &#273;i&#7873;u &#273;&#7897;ng v&#7873; kho 13 g&#7847;n Rb&#432;&#7907;p, &#273;ây là kho v&#361; khí &#273;&#432;&#7907;c gùi chuy&#7875;n v&#7873; tr&#7841;m tr&#7921;c Ka&#273;&#7855;p, A Xanh. Tham gia gùi l&#432;&#417;ng th&#7921;c t&#7915; Rb&#432;&#7907;p qua Kala, Kati&#7871;c t&#7899;i Ap&#259;ng trong vòng 7 tháng. </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">&#272;&#7871;n n&#259;m 1967, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch &#273;&#432;&#7907;c b&#7893; sung vào &#272;oàn Trung S&#417;n tr&#7921;c thu&#7897;c T&#7881;nh &#272;&#7897;i Qu&#7843;ng &#272;à, &#273;i&#7875;m tr&#7921;c là kho 31 t&#7841;i hang Kh&#7881;, chân d&#7889;c Al&#417;&#417;l - ranh gi&#7899;i gi&#7919;a Hiên và A L&#432;&#7899;i (Th&#7915;a Thiên-Hu&#7871;). T&#7915; hang Kh&#7881; chia thành nhi&#7873;u h&#432;&#7899;ng &#273;&#432;&#7901;ng v&#7853;n chuy&#7875;n: kho 31 &#273;i &#273;&#7871;n tr&#7841;m tr&#7921;c Ar&#7899;t, t&#7915; Az&#7899;t &#273;&#7871;n Z’r&#432;&#7907;t và ti&#7871;p theo &#273;&#7871;n Cr&#417;reh; t&#7915; kho 31 (A L&#432;&#7899;i) &#273;&#7871;n tr&#7841;m Tarêêl, &#273;&#7871;n tr&#7841;m tr&#7921;c Tacoo r&#7891;i &#273;&#7871;n Az&#417;&#417;l; t&#7915; kho 31 &#273;&#7871;n tr&#7841;m tr&#7921;c Panonh v&#7853;n chuy&#7875;n &#273;&#7871;n tr&#7841;m tr&#7921;c Tr’lêê và t&#7915; Tr’lêê &#273;&#7871;n tr&#7841;m tr&#7921;c Cr&#417;reh... Ng&#7847;n &#7845;y th&#7901;i gian, ch&#432;a m&#7897;t l&#7847;n Al&#259;ng Bhu&#7889;ch làm m&#7845;t ho&#7863;c &#432;&#7899;t l&#432;&#417;ng th&#7921;c, &#273;&#7841;n d&#432;&#7907;c.</font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Có th&#7901;i &#273;i&#7875;m nh&#432; n&#259;m M&#7853;u Thân 1968, n&#259;m gi&#7863;c M&#7929; dùng B52 và bom Napan &#273;&#7875; &#273;&#7889;t dãy Tr&#432;&#7901;ng S&#417;n, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch gùi v&#361; khí liên t&#7909;c c&#7843; ngày l&#7851;n &#273;êm trong 3 tháng. Có lúc, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch gùi &#273;&#7871;n 2 &#273;&#7847;u &#273;&#7841;n A12 v&#7899;i tr&#7885;ng l&#432;&#7907;ng h&#417;n 100kg. N&#259;m &#7845;y, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch &#273;&#432;&#7907;c t&#7863;ng danh hi&#7879;u Chi&#7871;n s&#297; Thi &#273;ua toàn qu&#7889;c và &#273;&#432;&#7907;c &#273;i báo cáo &#273;i&#7875;n hình t&#7841;i các &#273;&#417;n v&#7883; quân &#273;&#7897;i. </font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">“Ông tr&#7901;i &#273;ã l&#7845;y c&#7911;a tôi &#273;ôi m&#7855;t, nh&#432;ng bù l&#7841;i cho thêm tôi &#273;ôi tai tinh nh&#432; con thú r&#7915;ng. Tôi có th&#7875; làm b&#7845;t c&#7913; gì mà ng&#432;&#7901;i sáng m&#7855;t làm &#273;&#432;&#7907;c. Th&#7853;m chí, khi tôi &#273;&#432;&#7907;c phong t&#7863;ng danh hi&#7879;u chi&#7871;n s&#297; thi &#273;ua và &#273;&#432;&#7907;c &#273;i báo cáo &#273;i&#7875;n hình, già làng &#273;ã nêu tên mình trong nh&#7919;ng câu chuy&#7879;n k&#7875; cùng con cháu nh&#432; m&#7897;t t&#7845;m g&#432;&#417;ng làm cái b&#7909;ng mình vui l&#7855;m”- Al&#259;ng Bhu&#7889;ch l&#417; l&#7899; ti&#7871;ng Kinh.</font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">N&#7871;u tính bình quân m&#7895;i ngày &#273;êm gùi kho&#7843;ng 50kg thì trong vòng 14 n&#259;m (1958-1972), Al&#259;ng Bhu&#7889;ch gùi kho&#7843;ng 182.000kg hàng các lo&#7841;i, trong &#273;ó v&#361; khí, súng &#273;&#7841;n là 120.000kg, l&#432;&#417;ng th&#7921;c 62.000kg. Al&#259;ng Bhu&#7889;ch &#273;ã &#273;&#432;&#7907;c Nhà n&#432;&#7899;c t&#7863;ng th&#432;&#7903;ng Huân ch&#432;&#417;ng Chi&#7871;n công h&#7841;ng ba, Huân ch&#432;&#417;ng Kháng chi&#7871;n ch&#7889;ng M&#7929; c&#7913;u n&#432;&#7899;c h&#7841;ng nh&#7845;t và B&#7857;ng khen c&#7911;a UBND t&#7881;nh Qu&#7843;ng Nam - &#272;à N&#7861;ng.</font></p> <blockquote style="margin-right: 0px" dir="ltr"> <p align="justify"><font face="Arial" size="2"><strong>M&#7897;t t&#7845;m g&#432;&#417;ng sáng</strong></font></p> </blockquote> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Không nh&#7919;ng “anh hùng” trong vi&#7879;c v&#432;&#7907;t Tr&#432;&#7901;ng S&#417;n t&#7843;i &#273;&#7841;n, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch còn là ng&#432;&#7901;i anh hùng c&#7911;a dân làng K’tu trong th&#7901;i bình. Sau gi&#7843;i phóng, Al&#259;ng Bhu&#7889;ch tr&#7903; v&#7873; l&#7841;i v&#7899;i b&#7843;n. Al&#259;ng Bhu&#7889;ch l&#7841;i làm vi&#7879;c nh&#432; m&#7885;i ng&#432;&#7901;i bình th&#432;&#7901;ng trong làng, th&#7853;m chí làm c&#7843; nh&#7919;ng vi&#7879;c mà không ph&#7843;i ai c&#361;ng làm &#273;&#432;&#7907;c nh&#432; c&#7845;t d&#7921;ng nhà sàn, ch&#417;i &#273;àn Abel, Tbre... </font> </p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Nói v&#7873; b&#7889; mình, Al&#259;ng Núi, con trai Al&#259;ng Bhu&#7889;ch, tâm s&#7921;: “T&#7915; nh&#7887; mình &#273;&#432;&#7907;c b&#7889; d&#7851;n &#273;i r&#7851;y, d&#7841;y cách b&#7851;y thú r&#7915;ng, ch&#7885;n cây g&#7895; t&#7889;t… B&#7889; còn d&#7841;y mình cách d&#7921;ng nhà, ch&#417;i &#273;àn, &#273;an lát. Th&#7853;m chí, b&#7889; ch&#7881; c&#7847;n nghe là bi&#7871;t &#7903; g&#7847;n có con thú gì, con r&#7855;n gì”.</font></p> <p align="justify"><font face="Arial" size="2">Ông Nguy&#7877;n H&#7919;u Sáng – Bí th&#432; Huy&#7879;n &#7911;y Tây Giang, cho bi&#7871;t: “Al&#259;ng Bhu&#7889;ch là m&#7897;t ng&#432;&#7901;i K’tu có t&#7845;m lòng kiên trung v&#7899;i &#272;&#7843;ng, v&#7899;i cách m&#7841;ng, có cái &#273;&#7847;u thông minh, &#273;ôi tai cái m&#361;i thính nh&#432; thú r&#7915;ng. Ông là t&#7845;m g&#432;&#417;ng sáng cho th&#7871; h&#7879; con cháu không ch&#7881; trong kháng chi&#7871;n mà c&#7843; trong th&#7901;i bình. Ông là ng&#432;&#7901;i khuy&#7871;t t&#7853;t (m&#7855;t mù) nh&#432;ng &#273;ã làm &#273;&#432;&#7907;c nh&#7919;ng vi&#7879;c phi th&#432;&#7901;ng. Nh&#7853;n th&#7845;y nh&#7919;ng c&#7889;ng hi&#7871;n to l&#7899;n c&#7911;a ông v&#7899;i cách m&#7841;ng, chúng tôi &#273;ã làm &#273;&#417;n g&#7917;i lên Ban Thi &#273;ua khen th&#432;&#7903;ng t&#7881;nh &#273;&#7873; ngh&#7883; phong t&#7863;ng danh hi&#7879;u Anh hùng L&#7921;c l&#432;&#7907;ng v&#361; trang nhân dân cho ông”.</font></p> <p align="right"><font face="Arial" size="2"><b><i>Theo SGGPO</i></b></font></p> </body> </html>

BÌNH LUẬN

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Ngày 14-12, Ban Thường vụ Thành Đoàn đã phối hợp với Bộ Tư lệnh Thành phố, Trung đoàn Gia Định tổ chức ngày hội Thanh niên khỏe khu vực lực lượng vũ trang và hành trình “Tiếp lửa truyền thống” với chủ đề “Tự hào người chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam”.

Agile Việt Nam
;